Skateboards, bontjassen, spionnen en skiën door de jungle. Zelfs belachelijke actiefilms van vijftien jaar geleden zijn niet meer veilig voor de nostalgietrend in Hollywood. xXx: Return of Xander Cage maakt duidelijk gebruik van Vin Diesels toegenomen sterrenkracht en probeert de franchise weer op te starten door de motorcrossende actieheld een warm onthaal te geven. Regisseur D.J. Caruso neemt het gelukkig niet al te serieus en omarmt aanvankelijk het overdreven stijltje. Daarna transformeert de film in een onnodige Fast and the Furious-kloon.
De kijker wordt meteen getrakteerd op een paar foute openingsscènes: een hartstochtelijke Samuel L. Jackon-speech, neerstortende satellieten en Xander Cage die tijdens een afdaling op de zijkant van een bus skateboardt alsof hij een hoverboard onder zijn voeten heeft. Op sommige momenten hebben de schietgevechten in vallende vliegtuigen en surfende motoren met een pompende soundtrack wel hun charme in al hun belachelijkheid. Het is dat de rock- en rapmuziek vaak wordt ingewisseld voor dubstep, anders zou je zweren dat je weer in de jaren negentig zit, kijkend naar een 'coole' actiefilm. Donnie Yen is overigens best overtuigend als antagonist, door gevechtskunsten en pistolen te combineren met strakke vechtchoreografie zonder nodeloos schuddende camera's.
Het popcornvermaak maakt echter al gauw plaats voor rollende oogballen wanneer Xander Cage en/of de film voortdurend referenties maken naar eerdere films. Het gaat zelfs zover dat de basis van het verhaal en een aantal scènes vrijwel gekopieerd zijn. Niet op een creatieve manier, alsof men een knipoog wil maken naar de herhalingsdrang van Bondfilms, maar eerder door een gebrek aan inspiratie voor nieuwigheden. Alle beschikbare agenten worden nogmaals neergehaald, xXx haalt weer levensgevaarlijke toeren uit en moet ingelijfd worden in een ondertussen cliché procedure. Wanneer de quotes je om de oren vliegen, is de maat vol. Herkenbare oneliners zijn verplichte kost in een spionage/actiefilm, maar om een halve remake van xXx te maken, gaat een stapje te ver.
Waar de film wel nieuwe elementen durft te introduceren, wordt er ernstig veel afgekeken bij Fast and the Furious. Het is technisch gezien misschien geen jatwerk voor Vin Diesel, aangezien hij kopieert uit eigen repertoire, maar het is toch erg doorzichtig en vooral zonde. De twee franchises lijken voor elkaar gemaakt als het aankomt op de geloofwaardigheid van de actiescènes, maar op een paar punten botsen ze enorm. Zo lijkt de hoofdpersoon hier eerder op Dominic Toretto dan op Xander Cage uit 2002. In plaats van een tegendraads eenmansleger en een crimineel met een goed hart, is hij plots een legendarische en charmante babemagneet en stelt hij maar al te graag een internationaal superteam samen. De enige echte verschillen tussen de huidige Cage en Toretto is dat de een wat guitig is en de ander alles doet voor familie. De vele bijpersonages in het nieuwe multiculturele superteam doen overduidelijk het bewezen concept na van die andere Diesel-franchise. Met een Schot, Chinees, Australiër, Indiër, et cetera vullen zij allemaal de standaardrolletjes in van 'badass chick' tot en met lolbroek.
Hiermee is xXx:Return of Xander Cage een halve xXx-remake en een halve Fast and the Furious-kopie. Daarmee schiet hij zichzelf dubbel in de voet, de nostalgie is al gauw uitgewerkt en het is volstrekt zinloos om zo'n succesvolle franchise nog eens dunnetjes over te doen. Ondanks al het knip-en-plakwerk is deze actievolle filmprent op enkele momenten een soort 'guilty pleasure'. Bijvoorbeeld wanneer twee heldinnen een half leger afknallen en meer aan het poseren zijn voor de camera dan bezig te zijn met een schietgevecht. Desalniettemin is deze film te weinig origineel en moet Xander Cage toch echt zijn eigen ding blijven doen om van xXx een sterke franchise te maken. Zoals het er nu voor staat is Xander Cage een foutloos fantasiepersonage, alsof hij bedacht is door een vijfjarig kind dat al zijn favoriete coole dingen in één testosteronbom heeft geperst. Met strakkere spionnenfilms, brutere actiefilms en slimmere nostalgiefilms elders te vinden, is xXx: Return of Xander Cage uiteindelijk een middelmatige actiefilm die allesbehalve memorabel is.
