Met zijn verregaande en gewaagde onthullingen heeft Edward Snowden behoorlijk wat losgemaakt. Net als lotgenoot Julian Assange, de man achter Wikileaks, stak Snowden zijn nek uit om de zwakke zenuwen van de Amerikaanse overheidsdiensten bloot te leggen. De klokkenluider werkte voor de CIA en NSA en ontdekte dat de overheid op grote schaal informatie vergaart. Eerst leek de laffe terroristische daad op 11 september 2001 vooral het excuus voor de CIA en NSA om helemaal los te mogen en zo op grote schaal telefoongesprekken, mailwisselingen, internetverkeer en sms-verkeer af te tappen. Maar Snowden ontdekte dat zelfs de onschuldige, doorsnee Amerikaan het slachtoffer was van de controledrang van de overheid. Terwijl hij was gestationeerd op Hawaï besloot Snowden uit de school te klappen. Aanleiding was de hoge baas van de NSA die glashard zat te liegen tegenover een onderzoekscommissie van het congres.
De motivatie van Snowden en de klopjacht die volgde nadat de computernerd zijn bevindingen aan de pers lekte, zijn natuurlijk koren op de molen van Oliver Stone. De eigengereide filmmaker houdt immers wel van een smeuïge complottheorie en zette zijn tanden al in menig Amerikaans president en de gang van zaken in de financiële wereld. Maar Stone is al een jaar of tien zijn scherpte verloren. Alexander was een flop waarin de scherpe kantjes van het personage van Alexander de Grote waren afgeschaafd, World Trade Center was nodeloos sentimenteel, de opvolger van Wall Street miste venijn en W. was voor een Bush-hater als Oliver Stone slappe hap. Daar komt bij dat de vooruitzichten voor een biopic over Edward Snowden niet bepaald veelbelovend zijn. De missie van de ex-inlichtingenman is zo evident terecht en zijn motivatie om de wereld de waarheid voor te schotelen zo nobel, dat Stone zich er onmogelijk een buil aan kan vallen. Toch probeert de regisseur de immense open deur telkenmale in te trappen door ons te fêteren op een gedramatiseerde versie van ware gebeurtenissen. Dat is op zich een prima manier om de droge stof waarmee Snowden zich bezighield wat lichter verteerbaar te maken, maar Stone kan er niet echt zijn ei en opinie in kwijt.
Stone wordt gered door de ernst van zijn onderwerp en de uitstekende prestatie van hoofdrolspeler Joseph Gordon-Levitt. Hij speelt een man die ondanks zijn nerdy uiterlijk en speciale vaardigheden uiterst sociaal kan zijn. Bovendien is hij heel goed op de hoogte van de consequenties van zijn handelen, wat hem een krachtig personage maakt. Zijn gevoel voor rechtvaardigheid en waarheidsvinding prevaleert. Stone wisselt diverse verhaallijnen en tijdslijnen af. Het begint met Snowdens onthullingen tegenover journalisten in een hotelkamer in Hongkong en vervolgens gaan we terug in de tijd, waarin Snowden zijn eerste schreden zet in de wereld van al dan niet geoorloofd hacken en de relatie die hij aanknoopt met vriendinnetje Lindsay Mills. Zo ontstaat een complex en volledig beeld van Snowden en hetgeen hem drijft. Daar waar Stone punten verliest met zijn wat vlakke toon en mening, scoort hij ze weer met de uitwerking van het personage Snowden. Deze knoopt warme relaties aan met zijn superieuren die in hem een wonderkind zien met ongekende mogelijkheden. Snowden onderscheidt zich van de rest met zijn sensitiviteit en plichtbesef die zich verder uitstrekken dan de organisaties die hem loon uitkeren.
Oliver Stone speelt op safe. Hij verfilmde een degelijk script dat vooral excelleert als Snowden zijn zaak moet verdedigen tegenover de hongerige journalisten. Wellicht had Stone nog even moeten wachten met deze verfilming. Snowden, die we in de slotscène ook in het echt zien, zit momenteel nog vast in Rusland. Stone bezocht de klokkenluider meerdere malen en is hem vooral erg gedienstig geweest in deze verfilming. Wat dat betreft had de regisseur zich wellicht beter op Julian Assange kunnen storten. Weliswaar heeft Stone in het openbaar zijn steun voor Wikileaks uitgesproken, de persoon van Assange is veel dubieuzer dan Snowden. Dat had nu eenmaal boeiender cinema opgeleverd.
