De winnaar van de Big Screen Award op het IFFR in 2015 zal deze week de Nederlandse bioscopen vullen met rauw Brits realisme. Zo lijkt het althans. In werkelijkheid combineert de debuutfilm van Debbie Tucker Green het realistische dagelijks leven van een Brits-Jamaicaans gezin met een onmogelijke gebeurtenis en religieuze ondertonen. Wanneer Jax zwanger wordt, brengt dit omineuze vraagtekens met zich mee. Ze kan namelijk al lange tijd geen kinderen meer krijgen en heeft haar gefrustreerde levenspartner Mark vele maanden niet meer aangeraakt. De precieze strekking van de titel en de mysterieuze verwerkingsmethodes van Jax worden gedurende de hele film ter kwestie gesteld.
Second Coming is een vrij stil familiedrama dat zich graag zo langzaam mogelijk openbaart. In eerste instantie vereist deze traagheid de nodige inspanning, maar toch staan het lage tempo en de geslotenheid van de niet al te spraakzame personages veelal in dienst van het ambigue verhaal. Jax lijkt eerst enkel te worstelen met levensveranderende beslissingen zoals het plegen van abortus en de ontstellende vraag hoe zij zwanger kan zijn. Soms mooi geaccentueerd met kleine confrontaties die thematische synoniemen vormen zoals mensen die tegen Jax preken over verlies, tergende herhaling en keuzes maken over andermans leven. Maar gaandeweg impliceert de film een veel duisterder verhaal. De momenten waarin de film grote open vragen stelt en allerlei mogelijkheden aankaart, waaronder die van een goddelijke of juist psychologische aard, is waar Second Coming op zijn prikkelendst is.
Idris Elba is steeds vaker te zien (of te horen) in blockbusters, maar ook nog steeds te vinden in kleine onafhankelijke films zoals deze. Mede dankzij het steriele camerawerk en de dagelijkse sleur van zijn personage, zet Idris Elba op indrukwekkende wijze een gefrustreerde maar bovenal realistische vader neer. Nog imposanter is het acteerwerk van Nadine Marshall en Kai Francis Lewis, die als de geconflicteerde moeder en de aan dramatiek onderhevige tienerzoon bijna alle nuance in gezichtsuitdrukkingen moeten stoppen. Het drietal vormt een overtuigend gezin. Interacties tussen familieleden komen over als authentiek en ongeforceerd of wanneer nodig ernstig ongemakkelijk. Een lang camerashot ondersteunt dit prachtig, waarbij de zoon door zijn ouders wordt aangespoord om iets te doen en de camera voortdurend op zijn gezicht gefocust blijft. De gebroken stemmen van zijn ouders zijn enkel te horen.
Lijnrecht tegenover de bittere, realistische aanpak van familieconflicten staan enkele compleet onrealistische momenten die Jax ervaart. Die wonderlijke onderbrekingen zijn bijna op één hand te tellen, maar contrasteren sterk met de rest van het drama en zorgen uiteindelijk voor een verhaal dat ontzettend open is voor interpretatie. De prikkelende open plekken die de film hiermee creëert zijn diens grootste troef, maar op paradoxale wijze vormen ze ook een groot zwaktepunt. Hoe poëtisch het einde namelijk ook is, door de ambiguïteit van de film worden er zoveel inwisselbare themas aangedragen dat eigenlijk geen enkele echt uitgediept kan worden. De film lijkt zelf geen kant te willen kiezen en limiteert de personages om de open interpretatie in stand te houden.
Het is een indrukwekkende debuutfilm met grote ideeën, maar jammer genoeg zorgt hij soms voor net te veel verwondering en wordt er wat emotionele investering opgeofferd voor mooi gedachtevoer. Desondanks biedt de film een boeiende blik op de zielsverslindende aspecten van zwangerschap en aan perceptie onderhevige waarheden. Second Coming is een sterk verhaal dat het net als de titulaire geloofsterm vooral moet hebben van zijn vaagheid.
