Het Filmmuseum zet deze zomer, tussen 19 juni en 17 september, een aantal films in het zonnetje die nog nooit eerder in Nederland te zien waren. Sommige zijn al flink oud, zoals La Chambre Verte van François Truffaut, maar de meeste zijn ergens in de afgelopen vijf jaar gemaakt. Er zitten titels tussen die in het buitenland al flink in de prijzen zijn gevallen, zoals Syndromes and a Century van de Thaise regisseur Apichatpong Weerasethakul, een film die in 2006 de Gouden Leeuw won in Venetië. Ook zijn er oudere films te zien van regisseurs die met een volgende film zijn doorgebroken: in die categorie valt Occident, een komedie van Christian Mungiu, de regisseur die met 4 Maanden, 3 Weken & 2 dagen een groot arthousesucces boekte.
Ook in de selectie zit This is England van Shane Meadows, een film over skinheads, die het voor elkaar krijgt om zowel lyrisch als realistisch te zijn. Het verhaal gaat over Shaun, net twaalf, die opgroeit in de Midlands. Het jaar is 1983. Shauns vader is omgekomen tijdens de Falklandoorlog die Margaret Thatcher aan het voeren was. Shaun is op school een buitenbeentje, vaak alleen en regelmatig het doelwit van pestkoppen. Dan wordt hij min of meer geadopteerd door de charismatische Woody en zijn groep van vrienden. Ze scheren Shauns hoofd en geven hem Doc Martens en bretels. In naam, kleding, en af en toe in vandalistisch gedrag zijn het skinheads, maar het is duidelijk dat de jongeren niet echt geïnteresseerd zijn in de ideologie van de beweging, maar meer in kameraadschap en een ontsnapping uit het saaie Midlands-bestaan.
In dit overwegend harmonieuze bestaan komt verandering als Combo, een oude vriend van Woody, uit de gevangenis komt. Hij spuit voortdurend ideeën over White Power en steunt het National Front. Het gevolg is dat de groep wordt opgesplitst. Shaun wordt heen en weer getrokken tussen zijn twee nieuwe vaderfiguren en wordt in de tussentijd beetje bij beetje volwassen. Op de achtergrond worden de jaren tachtig prachtig in beeld gebracht, inclusief Rubiks Cube, de eerste goths en de eerste videospelletjes.
Thomas Turgoose, de jongen die Shaun speelt, is simpelweg fenomenaal. Er is geen enkel kindacteurtrucje te bespeuren: hij speelt het volledig naturel, zonder een sprankje valse schattigheid, en maakt Shauns woede en onzekerheid perfect invoelbaar. Geen enkel moment zie je hem acteren: hij ís gewoon Shaun, een jongen die zijn onzekerheid en eenzaamheid door veel schelden en vechten probeert te verbergen. Ook de skinheads worden op een zo neutraal mogelijke manier neergezet: op makkelijke afwijzing valt de film niet te betrappen, maar er wordt ook niets geromantiseerd. En al zijn de details alledaags en niet altijd even groots, de muziek en sommige beelden zorgen ervoor dat de film ook momenten van lyriek kent.
Juist doordat de film zo duidelijk aan één plaats en één tijd gebonden is wordt het verhaal universeel. Eenzame jochies zullen altijd aangetrokken worden door groepen die hen accepteren, al worden ze hierdoor op het verkeerde pad gebracht. Alle kleine jongens worden op een dag groot en alle onschuld gaat ergens verloren. Het enige waar we op kunnen hopen is wat poëzie onderweg. This is England is een verbluffende coming-of-agefilm en zeker de moeite van een reis naar het Filmmuseum waard.
This is England draait van 24 t/m 30 juli in het Filmmuseum om 21:45.
De overige films uit het Previously Unreleased-programma:
The Bothersome Man - Jens Lien (2005) - 19 t/m 25 juni 21.30
Euphoria - Ivan Vyrypayev (2006) - 26 juni t/m 2 juli 21.30
Syndromes and a Century - Apichatpong Weerasethakul (2006) - 3 t/m 9 juli 21.45
The Savages - Tamara Jenkins (2007) - 10 t/m 16 juli 21.45
4:30 - Royston Tan (2005) - 17 t/m 23 juli 21.45
El Cielo, la Tierra y la Iluvia - José Luis Torres Leiva (2007) - 31 juli t/m 6 aug 21.45
Small Gods - Dimitri Karakatsanis (2007) - 7 t/m 13 aug 21.45
Keane - Lodge H. Kerrigan (2004) - 14 t/m 20 aug 21.45
El Aura - Fabián Bielinsky (2005) - 21 t/m 27 aug 21.45
Occident - Cristian Mungiu (2002) - 28 aug t/m 3 sept 21.45
Dagen Zonder Lief Felix van Groeningen (2007) - 4 t/m 10 sept 21.45
La Chambre Verte François Truffaut (1978) - 11 t/m 17 sept 21.45
