Roger Deakins is momenteel een van de beste Amerikaanse cinematografen. Hij schoot de mooiste beelden van vorig jaar voor The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford. Zijn werk voor de Coenbroers is altijd exquis geweest en het nu op het IFFR draaiende en over enkele weken in de gewone bios verschijnende No Country for Old Men vormt daar geen uitzondering op. In In The Valley of Elah is door de sobere stijl zijn hand minder goed te herkennen, maar het leidt geen twijfel dat het heel goed bij de film past.
Paul Haggis, die enkele jaren terug onverwacht en volgens velen onterecht de Oscar voor beste film in ontvangst mocht nemen voor Crash, heeft een nieuwe film gemaakt die veel soberder en ingetogener is dan zijn vorige. Een stuk subtieler ook, maar subtiel betekent voor Haggis iets anders dan voor de meeste mensen, want opnieuw laat hij geen enkele ruimte voor interpretatie van zijn bedoelingen over: Amerika verkeert in een ernstig gehavende toestand en het zal lang duren voordat de Verenigde Staten weer het land is waar de vlag voor staat.
Bruce Springsteen zong er nog over op zijn laatste album Magic en wist in enkele nummers zinniger dingen over de kwestie te zeggen en een sterker punt te maken dan Haggis lukt in twee uur. Toch is deze film stukken interessanter dan Crash, omdat Haggis maar één verhaal vertelt en er dus dieper op in kan gaan.
Tijdens zijn eerste weekendverlof sinds zijn terugkeer uit Irak verdwijnt Mike Deerfield. Zijn vader Hank, voorheen werkzaam bij de militaire politie, gaat zelf op onderzoek uit terwijl zijn vrouw Joan thuisblijft. Hank vertrouwt zijn voormalige werkgever niet en samen met burgerrechercheur Emily Sanders bijt hij zich in de zaak vast om de waarheid boven tafel te krijgen. En dat is iets waar de militaire politie niet echt op zit te wachten
Tommy Lee Jones is weer eens fantastisch in de hoofdrol als de oude verweerde Hank Deerfield. Hij straalt een rust, wijsheid en levenservaring uit zoals maar weinig andere acteurs dat kunnen, en doet dat eigenlijk alleen maar met zijn markante kop. Charlize Theron geeft uitstekend tegenspel als de rechercheur die tegelijk een alleenstaande moeder is die zich staande probeert te houden in een machowereld waarin haar aanwezigheid en kracht niet heel erg op prijs wordt gesteld. Susan Sarandon is zoals wel vaker ook erg goed in een kleine bijrol als de bezorgde vrouw van Jones.
Haggis maakt zijn punt vooral met enkele losstaande scènes rondom een vlag, waarmee hij zijn film eigenlijk geen goed doet. Zijn standpunten tegenover blind patriottisme en de consequenties van het zomaar in de traumatiserende strijd sturen van jonge mensen worden daardoor eenzijdig en ietwat oppervlakkig uitgelegd. Bovendien zijn deze scènes sowieso al erg uitleggerig. Toch is In The Valley of Elah een stap voorwaarts voor Haggis als regisseur, dankzij de sobere stijl, de rust en het fenomenale acteerwerk van vooral Jones.
