Het gevangenisdrama Un Prophète won vorig jaar in Cannes de Grand Prix en wist binnen vijf weken ruim een miljoen Franse bezoekers naar de bioscoop te trekken. Dat dat volkomen begrijpelijk is, kunnen we nu gelukkig ook hier zien. Of beter: ervaren, want Un Prophète is een film waar je volledig in op kunt gaan. Het realistische verhaal wordt rauw maar prachtig gestileerd in beeld gebracht en tegelijkertijd regelmatig onderbroken door bizarre droomsequenties en vervreemdende effecten. Omdat Audiard dit alles prima in balans weet te houden, is de film uitermate geslaagd te noemen en kan nu reeds worden bijgeschreven in de beste-film-van-het-jaarlijstjes. Dat het scenario zo nu en dan wat rammelt, is slechts een onbenullige kritische noot.
Wanneer de Frans-Arabische Malik El Djebena de gevangenis binnenkomt, is hij jong, schuchter en onervaren. Waarvoor hij veroordeeld is, wordt niet duidelijk. Wel staat al snel vast dat de gevangenis voor Malik een angstaanjagende plek is. Een mensonterend oord waar corruptie en geweld welig tieren en waar diverse clans en groeperingen een onduidelijke hiërarchie lijken te vormen. Een van de clans wordt gevormd door de Corsicaanse maffia waarvan de oude César Luciani aan het hoofd staat. Malik begrijpt goed dat hij het in zijn eentje niet zal redden en als César hem benadert voor een gunst laat hij al zijn overgebleven normbesef achter zich. Wat volgt is een intrigerend machtsspel tussen Malik, César en de overige clans. Daarmee is Un Prophète een prachtig gevangenisdrama, maar bovenal een heel fraai coming-of-ageverhaal dat vrijwel volledig op de schouders van de jonge Tahar Rahim rust.
Als nieuwkomer weet Rahim bijzonder behendig met deze ballast om te gaan. Hij vormt het middelpunt van de film en is in vrijwel ieder shot te zien. Zijn prestatie is zo overtuigend dat hij daar vorig jaar voor werd beloond met de European Film Award. Zijn Malik oogt aanvankelijk licht en onzeker, maar wint zeer geleidelijk en zonder overduidelijke toevoegingen of ingrepen steeds meer aan gewicht en zeggingskracht naarmate de film vordert. Daarbij heeft Rahim een bijzondere flair over zich en is het maar moeilijk geen sympathie voor hem te hebben, hoe weerzinwekkend zijn daden soms ook zijn. Zijn acteren wordt heel mooi gecompleteerd door het optreden van Niels Arestrup als de oude vos César Luciani. Het samenspel tussen die twee is vaak zenuwslopend, maar uitermate genietbaar. Een eervolle vermelding gaat uit naar het optreden van Reda Kateb als de gewiekste Jordi.
Un Prophète is derhalve een uitermate geslaagde film met uitstekende acteurs. Het is knap om te zien hoe Audiard het genre van de gevangenisfilm gebruikt om een sociaal-realistisch drama te maken. Het gebruik van de eerdergenoemde droombeelden speelt daarbij een niet onbelangrijke rol. Deze hadden heel goed als storend ervaren kunnen worden, maar Audiard komt ermee weg omdat de film niet alleen heel mooi en spannend is, maar tevens zeer verontrustend. De manier waarop het geweld en het ontbreken van enige moraal in het milieu van de gevangenen in beeld wordt gebracht, is zeer aangrijpend. Door de toevoeging van deze stilistische elementen krijgt in ieder geval de hoofdpersoon, maar in wezen de gehele film, een zeker bewustzijn en begrip mee.
Naast deze ingrepen kent de film ook een uitstekende soundtrack en valt een aantal scènes positief op door de opmerkelijke muziekkeuze. Tijdens deze momenten veert de film op en krijgt hij weer nieuwe energie. Geen overbodige luxe, want de film is met 150 minuten tamelijk lang en door het enigszins rammelende scenario dreigt de aandacht van de toeschouwer zo nu en dan te verslappen. Gelukkig heeft dat nauwelijks invloed op het resultaat van de film. Un Prophète kreeg onlangs van de jury van een Londens filmfestival de kwalificatie 'perfecte film'. Dat gaat misschien wat ver, maar buitengewoon goed is hij zeker.
