Soms kan een film, hoe controversieel en uniek het onderwerp ook is, toch uitlopen op een weinig verrassende reeks van clichés. Desert Flower is zon film. Een fout van de film is het niet, het waargebeurde verhaal van Waris Dirie hangt gewoon van clichématige toevalligheden aan elkaar. Als klein meisje werd Dirie op brute wijze besneden in Somalië. Gevlucht naar Londen wordt ze al snel ontdekt door een beroemde fotograaf. Na een tijd als beroemd topmodel te hebben gewerkt brengt ze haar levensverhaal naar buiten en zet op die manier voor het eerst vrouwenbesnijdenis internationaal op de politieke agenda. Het is dat het waargebeurd is, anders hadden we Desert Flower zeker weggehoond.
Het is jammer dat we al zo veel films met de structuur van Desert Flower voorbij hebben zien komen. Want indrukwekkend is het levensverhaal van Dirie zeker. De film begint halverwege, als Dirie al in Londen is. Haar verleden in Somalië is via flashbacks door de film verweven. Dit resulteert echter in lange voorspelbare uitstapjes naar haar jeugd die weinig toevoegen en de vaart uit het verhaal halen. Wel bouwen de flashbacks de spanning mooi op naar het moment van de besnijdenis. Een scène waarvan wij zeker weten dat hij gaat komen, maar die we zo lang mogelijk voor ons uit willen schuiven. Maar als de scène dan eindelijk komt, maakt Desert Flower indruk door het gereedschap (een roestig scheermesje en lange doornen) heel expliciet te tonen, maar bij de besnijdenis uit te zoomen. Door afstand te nemen vervalt de film niet in sensatiebeelden, maar brengt hij de walgelijkheid van de daad extra goed over.
Toch zijn de scènes die ons naar de keel grijpen op één hand te tellen. De scène waarin Dirie in het ziekenhuis met een dokter van Somalische afkomst praat is daar één van. Terwijl Dirie bijna niet meer kan lopen van de pijn die de besnijdenis bij haar veroorzaakt, berispt hij haar over het feit dat Dirie haar lichaam zomaar toont aan een blanke dokter. Desert Flower doet de Somalische cultuur vrijwel overal af als onderontwikkeld en onmenselijk, maar echt schrijnend wordt het verhaal pas als die cultuur opeens vertegenwoordigd wordt door een geleerde westerse dokter. Het is namelijk geen onwetendheid die mensen ertoe brengt om vrouwen te besnijden.
Het zijn helaas kleine pareltjes in een hooiberg van oppervlakkigheid. Dirie maakt verschrikkelijke dingen mee, maar heeft voornamelijk ongeloofwaardig veel geluk. Zonder duidelijke redenen wordt ze van de straat geplukt en krijgt ze gratis onderdak. Geheel toevallig wordt ze in een fastfoodwinkel ontdekt door één van de grootste fotografen van dat moment. En als haar paspoort opeens ongeldig is, dan zit er binnen een minuut al iemand op zijn knieën om voor een verblijfsvergunning met haar te trouwen.
Deze toevalligheden worden ook niet vergoelijkt door de personen die Dirie op haar pad tegenkomt. De fotograaf, de vertegenwoordiger van het modellenbureau, en de verlegen klusjesman van de flat van Dirie: stuk voor stuk zijn het flauwe bordkartonnen personages die we al veel te vaak gezien hebben. De hechte vriendin Marilyn is weliswaar een echt personage, maar zij wordt dan weer heel vervelend gespeeld door Sally Hawkins. Als spring-in-t-veldvriendin van Dirie zorgt Hawkins voor de komische noot in het verhaal, maar het lukt haar niet haar olijke voorkomen uit te schakelen in de scènes die dat van haar eisen, waardoor sommige emotionele scènes een deel van hun impact lijken te verliezen.
Dat de film toch staande blijft ligt voor het grootste gedeelte aan hoofdrolspeelster Liya Kebede. Het getuigt van durf van de filmmakers dat zij een fotomodel de toch zware rol van Dirie hebben geven. Dat het de enige juiste keuze was bewijst Kebede zelf. Als fotomodel kan ze de camera natuurlijk perfect bespelen, al zijn het de kwetsbare scènes waarin het pas echt onmogelijk is je blik van haar los te scheuren. Minstens even mooi zijn de beelden van Afrika en de soundtrack die prachtig aansluit op het verhaal maar toch ook verrassend luchtig is. Maar hoe mooi het ook is, het blijft een verhaal waar iedereen direct van zegt: het lijkt wel een film, en juist daarom levert het een film op die vele malen minder intrigeert dan de thematiek doet vermoeden.
