Greenberg
Recensie

Greenberg (2010)

Ben Stiller schittert als Roger Greenberg, een narcistische klootzak die je in het echte leven niet wil kennen, maar op het witte doek heel interessant is om naar te kijken.

in Recensies
Leestijd: 3 min 15 sec
Regie: Noah Baumbach | Cast: Ben Stiller (Roger Greenberg), Greta Gerwig (Florence Marr), Rhys Ifans (Ivan Schrank), Jennifer Jason Leigh (Beth), e.a. | Speelduur: 107 minuten | Jaar: 2010

De eerste tien minuten denk je nog dat Greenberg gaat over Florence Marr, een pas afgestudeerde twintiger die niet weet wat ze met haar leven wil. Ze klust bij als personal assistant van een rijk gezin waar ze goed voor betaald krijgt en struint in de tussentijd allerlei feestjes af, op zoek naar zichzelf en naar zingeving. Florence lijkt een prima hoofdrolspeelster voor een film: sympathiek, charmant en een eenvoudig identificatiekader voor een groot publiek. Dat is regisseur Noah Baumbach echter veel te makkelijk en al snel verschuift hij het perspectief volledig naar Roger Greenberg, een van de meest vervelende personages die je dit jaar in de bioscopen zal tegenkomen.

Als de familie Greenberg, waar Florence de personal assistant van is, op vakantie gaat naar Thailand, besluit Philip Greenberg dat zijn broer Roger in de tussentijd wel op hun huis in LA mag passen. Deze Roger, die net is ontslagen uit een kliniek waar hij was opgenomen vanwege een zenuwinzinking, is de veertig gepasseerd en benadrukt tegen iedereen die het wil horen dat hij een tijdje niets wil doen. Greenberg is zo’n man die iedereen wel eens is tegengekomen in zijn omgeving, maar waar je het liefst met een grote boog om heen wil lopen. De man heeft een totaal gebrek aan sociale vaardigheden, is zeldzaam egoïstisch en heeft niet door hoe hij met zijn woorden de weinige mensen die wel om hem geven keihard de grond in stampt. Wonder boven wonder ziet Florence echter wel iets in de bijna twintig jaar oudere Greenberg en ontwikkelt zich een moeizame en gecompliceerde relatie tussen de twee.

Greenberg lijkt misschien op het eerste gezicht de zoveelste ‘kleine’Amerikaanse film met die welbekende quirky humor zoals in Juno en Little Miss Sunshine, maar daarmee zou je de film ernstig tekort doen. Regisseur Noah Baumbach, die met The Squid and the Whale en Margot at the Wedding een fraai herkenbaar oeuvre aan het opbouwen is, gaat namelijk verder dan die eerdergenoemde titels en maakt veel ongemakkelijkere films, die veel aandacht schenken aan de donkere kanten van de mens en personages opvoeren die worstelen met zichzelf.

Dat is in Greenberg dan ook niet veel anders. Roger Greenberg staat op een keerpunt in zijn leven. In zijn jeugd had hij de kans om met zijn vrienden een platencontract af te sluiten, maar dat werd door hem geblokkeerd omdat hij er geen vertrouwen in had. Nu, op veertigjarige leeftijd moet hij onder ogen zien dat zijn leven niet is geworden wat hij ervan verwacht had en hij eigenlijk geen echte vrienden heeft. Dat onder ogen zien is echter het grote probleem van Greenberg, die veel te zelfbewust is om kritisch te zijn op zichzelf.

Zo’n vervelend hoofdpersonage brengt onvermijdelijk het gevaar met zich mee dat het publiek zich gaat afvragen waarom ze hun best moeten doen mee te leven met deze man, die hen daar in zijn gedrag weinig tot niets voor teruggeeft. Dat de film er toch in slaagt de kijker niet van zich te vervreemden is voor een groot deel op het conto te schrijven van Noah Baumbach, die samen met zijn vrouw Jennifer Jason Leigh (tevens actrice in de film) een uiterst sterk scenario heeft geproduceerd. Hoe bont Greenberg het soms ook maakt, je blijft benieuwd of hij er uiteindelijk in slaagt zijn problemen onder ogen te zien. Ben Stiller speelt hem voortreffelijk in een van de beste rollen in zijn carrière, waarin hij bewijst zoveel meer te kunnen dan de matige komedies waar hij doorgaans in figureert. De scènes tussen hem en Florence, gespeeld door de relatief onbekende Greta Gerwig die een uitstekende indruk achterlaat, vormen het hoogtepunt van deze fascinerende karakterstudie die weliswaar veel verlangt van de kijker maar daar uiteindelijk nog meer voor teruggeeft.