De hype met de Scandinavische thrillers lijkt nog lang niet voorbij. De hernieuwde belangstelling voor het genre kreeg een enorme impuls met de verfilming van Styg Larssons Millennium-trilogie. Zelfs Hollywood ging overstag en brouwde een Engelstalige remake van het eerste deel uit de reeks met David Fincher aan het roer. Ondertussen veroverden de Scandinaviërs ook onze beeldbuis. De Zweedse detective Wallander was al een succes, maar de Denen deden er nog een schepje bovenop met series als The Killing, Borgen en de coproductie The Bridge. Blijkbaar is het allemaal nog niet genoeg, want nu waagt zelfs Lasse Hallström zich aan de Vikingthriller met de verfilming van de bestseller The Hypnotist.
Het lijkt eeuwen geleden dat Hallström, toch ooit verantwoordelijk voor Whats Eating Gilbert Grape en The Cider House Rules, fatsoenlijk werk heeft afgeleverd. Nota bene alleen de recente zoete familiefilm Hachi was nog enigszins te pruimen. De voormalig ABBA-regisseur heeft bovendien al een kwart eeuw niets meer in het Zweeds geregisseerd. De terugkeer naar zijn vaderland wordt gevierd met de verfilming van het eerste boek over politierechercheur Joona Linna. Het nagelbijtende leesvoer werd geschreven door het echtpaar Alexander Ahndoril en Alexandra Coelho Ahndoril, die zich verschuilen achter het pseudoniem Lars Kepler.
Het verhaal biedt eigenlijk teleurstellend weinig nieuws onder de zon. In een kleine twee uur moeten we erachter zien te komen wie een half Zweeds gezin heeft uitgemoord. Om de boel aan te kleden moeten we niet alleen de psyche van de dader, maar vooral die van onderzoekers van de zaak zien te doorgronden. Speurneus Linna wordt hierbij bijgestaan door een hypnotiseur die de zwaar gewonden zoon van het gezin probeert uit te horen over het hoe en waarom van de misdaad. Er is blijkbaar iets heftigs voorgevallen in het verleden van hypnotiseur Erik Maria Bark, waardoor hij noodgedwongen is gestopt met zijn praktijken. Midden in de nacht wordt hij toch opgetrommeld om zijn speciale gaven aan het werk te zetten. Hij brengt echter hiermee zichzelf en zijn gezin in gevaar.
The Hypnotist belooft veel goeds, want het begint meedogenloos, rauw en gruwelijk wanneer de vader van het gezin in een gymzaal wordt afgeslacht en de politie vervolgens verderop op een bloederig familietafereel stuit. Het lijkt er dan ook even op dat Hallström, visueel refererend naar de Amerikaanse thrillers over seriemoordenaars, een nieuwe weg inslaat en zichzelf wat meer buiten zijn eigen comfort zone begeeft. Het lukt de filmmaker echter niet om zijn directe visuele aanpak te verenigen met zijn streven om van The Hypnotist een karakterstudie te maken. Er ligt een sterke nadruk op de aard en de ontwikkeling van de personages, waardoor Hallström en zijn schrijvers het verhaal dikwijls ophouden.
Als er weer wat ruimte komt voor actie, moet Hallström in een gehaaste Hollywoodontknoping veel aan geloofwaardigheid inleveren. Om dan nog maar te zwijgen van het merkwaardige uitgangspunt dat een zwaar gehavende getuige door hypnose opeens gaat babbelen. Dat The Hypnotist plotmatig zon rommeltje is geworden komt eveneens door de aanwezigheid van twee kapiteins op het schip. Rechercheur Linna heeft de touwtjes aardig in handen tot hypnotiseur Erik zich in het verhaal voegt. Twee mannelijke hoofdpersonen is te veel van het goede, alle uitstekende acteerprestaties ten spijt. Het knappe spel van Hallströms vrouw en Bergman-actrice Lena Olin komt door de hoge mate van testosteron waarbinnen ze moet opereren flink in de verdrukking.
Door de populariteit en hoge kwaliteit van de Scandinavische misdaadthriller zal ook The Hypnotist zeker zijn weg naar een breed publiek weten te vinden. Het is aan te moedigen dat Lasse Hallström pogingen onderneemt om los te komen van de slappe boekverfilmingen die hij het afgelopen decennium afleverde. Afgezien van de kleffe verhaaltjes waarmee hij de laatste jaren aan de slag moest, staat het vakmanschap van de bekendste hedendaagse Zweedse filmregisseur buiten kijf. De grootste troef die de verfilming van het eerste deel van de Joon Linna-reeks is dan ook de krachtige visuele aankleding. Dit wordt echter afgebroken door de misplaatste nadruk op de mannelijke personages. Het is dan ook niet verwonderlijk dat deze officiële Zweeds Oscarinzending afviel voor de shortlist. Hallström zou er goed aan doen om het tweede deel uit de reeks, The Nightmare, links te laten liggen.
