De markt voor young adult-fictie heeft de laatste jaren een explosieve groei meegemaakt. Het is niet moeilijk om de populariteit van de fantasierijke literatuur bij het jongvolwassen publiek te verklaren. Het genre biedt zijn jonge lezers de mogelijkheid om zich te verliezen in magische werelden met tot de verbeelding sprekende wezens, terwijl er tegelijkertijd ook kan worden meegeleefd met herkenbare alledaagse problemen van de hoofdpersonen. Voor studiobazen is het een bijkomstig voordeel dat de boekenreeksen ook vaak hand in hand gaan met succesvolle verfilmingen. Dat het succes aan de kassa niet altijd een graadmeter is voor de kwaliteit van de films is inmiddels wel bewezen.
De vijftienjarige Clary staat met haar beste vriend Simon te dansen in een duistere nachtclub, wanneer ze plotseling ziet hoe de portier van de club wordt neergestoken door een mysterieus figuur wiens gezicht schuilgaat achter een capuchon. Clary gilt het uit, terwijl vriend Simon niet begrijpt wat er aan de hand is. Simon is namelijk een zogenaamde muggle, eh, mundane. Dat zijn normale stervelingen die de magische wezens en gebouwen in New York niet kunnen zien. Clary heeft die gave klaarblijkelijk wel. De problemen worden erger wanneer Clarys moeder ontvoerd wordt door kwaadaardige demonen. Al snel duikt Jace, de mysterieuze jongen uit de nachtclub, weer op om haar op te leiden tot schaduwjager. Clary voelt zich al snel aangetrokken tot Jace, terwijl Simon blijft hangen in de ´friend zone´.
Het zal niet als een verrassing komen dat Cassandra Clare (de auteur van de reeks) begonnen is als schrijfster van fanfictie. Veel plotelementen lijken bijna direct te zijn overgenomen uit de Harry Potter-wereld. Ook de associatie met de Twilight-reeks is snel gemaakt, gezien de combinatie van magische wezens en kleffe liefdesdriehoeken. Gelukkig weet The Mortal Instruments zich nog een beetje te onderscheiden van zijn inspiratiebronnen door de setting in een grote stedelijke omgeving en de net iets duistere gothic-achtige sfeer en setting. Daarnaast bevat de film ook meer vaart en actie dan de gezapige taferelen uit Twilight. Jongens die knarsetandend door hun vriendin naar de bioscoop worden meegesleurd hoeven zich dus niet aan een stuk door te vervelen.
Maakt dat echter van The Mortal Instruments ook een enigszins onderhoudende film? Nee. Naast het eerdergenoemde gebrek aan creativiteit heeft de film ook te kampen met een aantal andere problemen. Hoewel de eerste helft actierijk en veelbelovend begint, is het verdere verloop van het verhaal een stuk rommeliger. De hoofdverhaallijn, de zoektocht naar de zogenaamde Mortal Cup, wordt gaandeweg steeds meer aan de kant geschoven om plaats te maken voor zoetsappige liefdesscènes die bol staan van tenenkrommende dialogen en gebrekkige acteerprestaties. Het is misschien te makkelijk om het werk van regisseur Harald Zwart te bestempelen als de nieuwe Twilight, maar de film roept dat toch een beetje over zich af. The Mortal Instruments probeert zichzelf opzichtig te presenteren als de nieuwe tienerhype van 2013, maar weet zich niet in originaliteit te onderscheiden. In sommige gevallen blijkt goed gejat niet altijd beter dan slecht verzonnen.
