Last Hijack gaat over het leven in armoedig Somalië en de rol die piraterij in deze samenleving speelt. De documentaire focust met name op de Somalische piraat Mohamed Nura en zijn familie. Last Hijack is geen doorsnee documentaire, maar een hybride van gefilmde beelden en animaties die gebaseerd zijn op olieverfschilderijen van Hisko Hulsing (Junkyard). Op de website zal ook nog een interactieve ervaring worden gepresenteerd, waar piraterij vanuit meerdere oogpunten kan worden bezien.
Last Hijack is vrij rommelig opgebouwd. De chronologie is ver te zoeken en het is niet altijd duidelijk in welke tijd het verhaal zich bevindt. Zo volgen we Mohammed die op het punt staat te trouwen, maar we zien hem tussendoor ook in een voorafgaande periode. Of is het nou erna? Of misschien allebei? Deze verwarring zorgt ervoor dat er een (te) ruime afstand ontstaat tussen kijker en het verhaal, waardoor het moeilijk is je in te leven in de situatie.
De keuze om het verhaal met animatiebeelden te ondersteunen, wanneer gewoon beeldmateriaal ontbreekt, is creatief. Het visualiseert datgene wat logischerwijs niet gefilmd kon worden. Daarbij is helaas te overduidelijk geprobeerd enige emotie aan Mohammed te koppelen, door hem in de animatie een duidelijk bedroefd gezicht te geven. Wanneer hij zijn verhaal voor de camera doet, is van die emotie echter geen spoor te ontdekken. Hierdoor komt de animatie gekunsteld over. Misschien dat juist daardoor de symboliek en poëzie van de animatie ook de gevoelige snaar niet weten te raken.
Misschien zit in het tonen van emoties een cultureel verschil en is dit in Somalië niet gebruikelijk. Ook bij de andere personen zijn namelijk breed lachende gezichten te zien ongeacht de dramatiek van het verhaal. Het is bijna schrijnend om naar te kijken, want ondanks de brede lach is hun pijn wel echt voelbaar. Het staat in schril contrast met de pijn van Mohammed, waarvan afgevraagd kan worden of die überhaupt wel aanwezig is.
Zijn stoïcijnse houding maakt het moeilijk zijn beweegredenen om kaper te worden te begrijpen of ook maar enige vorm van sympathie voor de man te ontwikkelen. Ook al wordt een schamele poging gedaan om in een animatie zijn dramatische verleden te schetsen, inclusief daarbij horend bedroefd kindergezicht. Wat door zijn vreemde houding echter blijft hangen is het beeld van een qat kauwende materialistische loser die meerdere vrouwen heeft versleten en zijn eigen kinderen niet eens herkent. En ondanks dat hij als kaper bakken met geld weet binnen te slepen blijft hij een arme sloeber. Een treurig en tegelijk storend beeld.
Veel meer indruk wekt het verhaal van de jonge radiomaker, die in de strijd tegen piraterij dagelijks moet vechten voor zijn leven. De beeldvorming over piraterij is langzaam aan het veranderen in Somalië en de makers hebben ook deze visie de ruimte willen geven. Door de rommelige structuur komt het alleen niet optimaal uit de verf.
De makers hebben een dappere poging gedaan om de gevoelens en motieven achter Somalische kapers en hun families bloot te leggen en enig begrip te kweken voor hun armoedige situatie. Een gedurfd en origineel perspectief, dat tot op heden onderbelicht is gebleven. Jammer dat de hoofdpersoon zelf zo weinig diepgang heeft en daarmee eigenlijk de hele poging tenietdoet. Hoe verder Last Hijack vordert, hoe meer irritatie de film opwekt.
