Bij stopmotionanimatie wordt vaak snel aan een jeugdig publiek gedacht, maar het tijdrovende ambacht is ook heel geschikt voor een volwassen verhaal. Niet voor niets werden speciale effecten, zoals die bij de films van Ray Harryhausen, in het verleden door middel van de animatietechniek tot stand gebracht. De poppen voor de Spaanse animatiefilm voor volwassenen, O Apóstolo (De Apostel), werden gemaakt door hetzelfde team dat verantwoordelijk was voor de figuurtjes van Nijntje en het onlangs verschenen Noorse Solan & Ludvig. Een Nederlands bedrijf welteverstaan met de naam Pedri Animation. Naast elkaar bezien maken deze drie titels duidelijk dat er vele vormen en vooral vele doelgroepen voor stopmotion zijn.
O Apóstolo is gebaseerd op de eeuwenoude legende van de Santa Compaña uit de streek Galicië in het noordwesten van het Iberisch schiereiland. De Spaanse autonome regio heeft als bekend bedevaartsoord Santiago de Compostela. Het (katholieke) geloof neemt dan ook een prominente plaats in in dit grimmige sprookje over hoop, wanhoop en vervloeking. In de openingsscène ontsnappen twee criminelen uit een zwaarbewaakte Spaanse gevangenis. Ze splitsen zich op en het verhaal concentreert zich vervolgens op één van hen: schatzoeker Ramón. Op zoek naar een verborgen schat komt de crimineel terecht in het dorpje waar hij wezen moet. Maar hij moet voorzichtig zijn met het onthullen van zijn identiteit en intenties en besluit zich te vermommen als pelgrim. In het stadje, waarin de duisternis lijkt te overheersen, houden zich merkwaardige figuren op. De Heer kent nu eenmaal vreemde kostgangers.
De animatiestijl van regisseur en scenarist Fernando Cortizo is opmerkelijk en lijkt te zijn aangepast op de naturelle conversaties. Vooral de opening waarin de twee misdadigers hun eigen vrijlating beramen, is vergeven van de dialogen. Voor het uiterlijk van de personages werd goed gekeken naar de acteurs die ze inspraken. Cortizo lijkt niet enkel uit te zijn op mooie plaatjes en elkaar snel opvolgende gebeurtenissen, maar daadwerkelijk tijd te willen investeren in zijn personages. De misdadige natuur van Ramón verdwijnt echter al snel naar de achtergrond en zijn verleden lijkt er steeds minder toe te doen. Wellicht vereist om met hem mee te kunnen leven, maar het schaaft wel de scherpe kantjes van het personages. De verkondigers van het geloof een zeer ijdele en op luxe gefixeerde aartsbisschop in het bijzonder komen er een stuk beroerder vanaf. Naast het mysterieuze verhaal waarop Cortizo ons trakteert, is kritiek op de Katholieke Kerk het belangrijkste thema. Het is dan ook jammer dat de bisschop in kwestie uiteindelijk enkel als functie heeft om het spaak gelopen plot recht te trekken.
Niemand in O Apóstolo lijkt echt betrouwbaar te zijn. Tijdens een eerste overnachting in het dorp stuit Ramón op mysterieuze praktijken, waarvan hij al snel de gevolgen persoonlijk zal ondervinden. De plaatselijke priester lijkt zo uit een oude Draculafilm weggelopen te zijn en komt verre van integer over. Cortizo zet zijn spookverhaal kracht bij met de markante, verweerde koppen van zijn personages en grote schaduwen die worden geworpen op grauwe, levensloze gebouwen en locaties die doen denken aan de ouderwetse griezelfilms. Het is haast jammer dat de aartsbisschop in een moderne auto wordt rondgereden, waardoor het tijdloze karakter onderuit wordt gehaald. Ondanks de gedegen opbouw en de uitstekende visuele aankleding doet het verhaal van Cortizos eerste avondvullende animatiefilm net een tikkeltje te rommelig aan. Ook al klokt O Apostólo slechts tachtig minuten, de verdeling van karakterontwikkeling, plot en thematiek pakt wat ongebalanceerd uit. Cortizo had deze elementen wat beter kunnen verdelen om te voorkomen dat zijn regiedebuut vooral in het midden wat inzakt en het einde juist te gehaast is. Ondanks deze misplaatste accenten is dit een bijzonder animatieavontuur dat zich lastig met wat dan ook laat vergelijken.
