La Tête Haute
Recensie

La Tête Haute (2015)

Malony is een echt rotjoch, maar een kinderrechter vertolkt door Catherine Deneuve probeert hem in het gareel te krijgen. Fel en overdonderend Frans jeugddrama.

in Recensies
Leestijd: 3 min 36 sec
Regie: Emmanuelle Bercot | Cast: Rod Paradot (Malony), Catherine Deneuve (Florence Blaque), Sara Forestier (Séverine), Benoît Magimei (Yann), e.a. | Speelduur: 120 minuten | Jaar: 2015

De jonge rebelse tiener Malony is een tikkende tijdbom. Zijn moeder is op veel te jonge leeftijd zwanger van hem geworden en gedraagt zich zelf nog als een onverantwoordelijk kind. Er is geen land te bezeilen met de ontspoorde tiener die door zijn opvliegende gedrag al te veel gerechtsgebouwen en jeugdinstellingen van binnen heeft gezien. Rechter Florence Blaque geeft niet op en stopt Malony in een streng internaat. Het valt te bezien of er ooit nog eens iets terecht zal komen van de jongen, want hij gaat zelfs onder de stevige begeleiding in de faciliteit vrolijk door met rotzooi trappen. Vechtpartijen, joyrijden en andere misdragingen zijn aan de orde van de dag. Begeleider Yann heeft er een dagtaak aan. Maar met lieve timide meisjes weet Malony zich geen raad.

In de vierde avondvullende speelfilm van actrice Emmanuelle Bercot in een regierol domineert de opstandige natuur van Malony voortdurend. Net als bij de directe sociale omgeving en het justitiële apparaat rondom de tiener het geval is, heeft Bercot aanvankelijk de grootst mogelijke moeite om de uitwassen van Malony’s gedrag in toom te houden. Het is een overheersend, narcistisch personage dat alle aandacht opslokt en hierdoor weinig ruimte overlaat voor tegenspel. De chaos die dit oproept werkt uiterst effectief. Je krijgt als kijker al vlug een hekel aan de etterbak die eens flink tot de orde geroepen moet worden. Het is de krachtige, haast serene aanwezigheid van Catherine Deneuve die hier verandering in brengt. De diva van de Franse cinema speelt een door de wol geverfde kinderrechter die zich niet snel het hoofd op hol laat brengen. Zij is dan ook de enige die de ontspoorde jongen kan sturen. Haar beslissing om Malony naar een heropvoedingskamp te sturen, stuit natuurlijk op weerstand, maar het lijkt de enige juiste keuze.

De confrontaties tussen Deneuve en haar jeugdige debuterend tegenspeler Rod Paradot zijn de dramatische en verbale hoogtepunten van het bikkelharde sociaal-realistische La Tête Haute. De momenten waarop de jongen op zichzelf is aangewezen verlopen redelijk voorspelbaar. Hetzelfde geldt voor het leer- en ontwikkelingsproces dat hij doormaakt. Ook al ondergaat Malony de incidentele terugslag, het laat zich gemakkelijk raden waar het uiteindelijk met de jongen naar toe zal gaan. Vraag is of deze aanzienlijke mate van voorspelbaarheid deert. Het spel dat Paradot laat zien is namelijk uiterst doeltreffend. Hij speelt een onuitstaanbaar opdondertje dat zowel angst, agressie als onzekerheid in zich verenigt. Hij is verbaal misschien niet zo sterk en weet zich vaak niet anders te uiten dan met fysieke middelen en krachttermen. Het is ook een slimme jongen die de zwakke plekken van zijn opponenten razendsnel doorziet. Zijn gedrag is dikwijls primair, overdreven stoer en kinderachtig, maar boezemt door de grote mate van onvoorspelbaarheid ook angst in. Pogingen om een brief naar een schooldirecteur te schrijven of het gesprek met de betreffende dame kunnen zonder enige vorm van aankondiging omslaan in een gewelddadige reactie.

De afspraken met de kinderrechter die zich over een tijdbestek van tien jaar afspelen, vormen de ijkpunten in de ontwikkeling van Malony die zich in horten en stoten voltrekt. Anders dan in het werk van bijvoorbeeld de gebroeders Dardenne gloort er in Bercots jeugddrama hoop aan de horizon. Het is niet enkel mistroostigheid wat de klok slaat, wat ook naar voren komt in de optimistische beeldvoering. Ondanks het afkeurenswaardige gedrag van de hoofdpersoon ga je steeds meer sympathie voor de jongen opbrengen en krijg je zelfs begrip voor zijn onvermogen om zijn problemen goed aan te pakken. Deze ontwikkeling slaat niet door in vals sentiment of overdreven melodramatiek. Bercot weet deze gevaren vakkundig in te perken. Malony krijgt hierbij niet alleen hulp van Florence, maar ook van de dochter van zijn onderwijzeres voor wie hij ongemakkelijke, maar menselijke gevoelens ontwikkelt. Hoe verrot zijn leven ook is, Malony is in veel opzichten illustratief voor zijn leeftijdsgenoten. Wat hem er doorheen helpt, is het rotsvaste vertrouwen dat hij krijgt van zijn volwassen omgeving. Malony vertegenwoordigt een generatie die door velen als verloren beschouwd wordt, maar waarvoor mensen als Yann, Florence Blaque en Emmanuelle Bercot de hoop nog niet hebben opgegeven. Het sterke karakterdrama La Tête Haute opende afgelopen mei het Filmfestival van Cannes.