Tientallen jaren geleden had de Russische regisseur Aleksei German al het plan gevat om het scifiboek Hard To Be a God van de gebroeders Arkadiy en Boris Strugatsky te verfilmen. Toen hij er eindelijk mee aan de slag ging, was hij er af en aan een dikke tien jaar mee bezig. Maar vlak voor het voltooien van zijn werk, overleed hij in 2013 onverwacht en was het aan zijn vrouw en zoon om het karwei van hem af te maken. Het eindresultaat is een kleine drie uur durend epos waarin we teruggaan naar de Middeleeuwen, maar dan op een andere planeet.
Wetenschappers uit de nabije toekomst reizen in Hard to Be a God naar een andere planeet, die identiek is aan de Aarde. Het enige verschil is, dat deze achthonderd jaar achterloopt en qua ontwikkeling dus in de Middeleeuwen zitten. De wetenschappers willen de bewoners helpen om de periode van de Verlichting en Renaissance in te gaan. Ze doen zich voor als adel met Don Rumata als de leider van hun groep.
Dit alles wordt uit de monotone voice-over van de intro duidelijk. Daarna is er van plot niet zoveel sprake meer, maar volgen we Don Rumata die zich een weg baant door een gemeenschap vol vuiligheid, snot, pis en modder. Terwijl de camera zich langs en door de misère begeeft, blokkeren vaak voorwerpen de camera of turen ineens acteurs het beeld in, wellicht in een poging een Fellini-achtig tafereel te creëren. Van begin tot eind trekt de film je mee in de nare beleving, waarbij in elke scène minimaal één keer gespuugd wordt. De mate waarin dit gebeurt, is tegelijkertijd een pluspunt. Na afloop heb je werkelijk het idee je door liters en liters modder te hebben begeven en de narigheid komt zo sterk over, dat je denkt het te kunnen ruiken. Hoewel het niet bepaald vrolijk stemt, zijn de setaankleding en de manier waarop German het geheel in beeld weet te brengen geweldig gedaan. Zijn gebruik van zwart-wit (kenmerkend voor zijn werk) is mooi en draagt nog meer bij aan de grimmige sfeer. Maar drie uur zonder duidelijk verhaal, karakterontwikkeling of zelfs een soundtrack is een erg lange zit. Hierdoor is de film alleen de moeite echt waard voor fervente liefhebbers van Germans werk, die zijn laatste passieproject willen zien. Voor ieder ander heeft de film helaas gewoon niet genoeg te bieden.
