Wie wil overleven, moet bereid zijn om te doden. Wat gebeurt er als je deze survivalwet uit de oertijd eens op z'n kop zet? De jonge Keda in Alpha is weliswaar een oermens, maar hij heeft geen kaas gegeten van jagen of leiderschap. 'Hij volgt zijn hart, niet zijn speer', zegt zijn moeder bezorgd. Nobel, maar niet erg handig als de winter voor de deur staat en er op bizons gejaagd moet worden. Dat gaat natuurlijk al vrij snel fout: Keda wordt over de rand van een klif geslingerd en voor dood achtergelaten, waarna een barre tocht door de wildernis kan beginnen. Onderweg wordt hij bijgestaan door een gewonde wolf, die de sleutel blijkt tot zijn overlevingskansen.
Nee, Keda rijgt de wolf niet aan het spit om hem boven een vuurtje te roosteren, maar besluit om hem te verzorgen en noemt hem Alpha - naar de leider van de wolvenroedel. Gedeelde smart is halve smart, want de twee zijn allebei door hun groep in de steek gelaten en zo tot elkaar veroordeeld. De toenadering tussen mens en dier verloopt zoals je mag verwachten. In dat opzicht weinig nieuws onder de zon, maar het is wel uniek dat de makers deze warme vriendschap laten ontluiken in de meest meedogenloze setting: het Europa van twintigduizend jaar geleden. De ijskappen gaan er spontaan een beetje van smelten.
Alpha is het solo-speelfilmdebuut van Albert Hughes (die samen met zijn broer Allen Hughes onder meer From Hell en The Book of Eli maakte). Hughes maakt van zijn film een soort kruisbestuiving tussen The Revenant en Lassie. Hoewel de twee genres - rauwe survivalcinema en familievriendelijk hondenavontuur - haast niet verder uit elkaar hadden kunnen liggen, bijten ze elkaar hier gek genoeg niet.
De regisseur neemt zijn (oer)wereld echter wel serieus. Hij creëert een omgeving waarin de personages voortdurend over hun schouder moeten kijken. Het gevaar komt van alle kanten. Aanvankelijk is dat nog best vermakelijk (een fraaie scène is de nachtelijke aanval van een sabeltandtijger op een groep oermensen), maar op de lange rit begint de afwezigheid van een centrale antagonist zich te wreken.
Het gevolg is dat Keda en Alpha een beetje van scène naar scène hobbelen, en van de ene hachelijke situatie in de andere belanden. Misschien is dat inherent aan een rechtlijnig verhaal over een jongen die zijn weg naar huis probeert te vinden. Het verklaart alleen niet waarom het door Hughes geschreven scenario steeds zo'n gemakzuchtige handreiking doet om de personages uit de shit te halen; als bij toverslag verschijnen er gelegenheidsrichels en toevalsmoessons.
Gelukkig kan de kijker zich onderweg vergapen aan de indrukwekkende landschappen. In Canada en IJsland schoot cameraman Martin Gschlacht adembenemend mooie beelden, die op zichzelf al de prijs van een bioscoopkaartje rechtvaardigen (IMAX verdient de aanbeveling). Onder luide, ritmische tromslagen klimt de camera over spectaculaire bergkammen en beweegt hij langs rokende vulkanen - en dat zijn toch zaken waar het filmhart sneller van gaat kloppen. Dat Hughes de beelden hier en daar voorziet van digitale bliksemschichten of zonnen, soit.
Wel had de film gekund zonder de voice-over van Morgan Freeman, die het verhaal inleidt en afsluit. Hij brengt onder woorden wat de beelden van de film allang duidelijk hebben gemaakt. Bovendien is dit niet het soort verhaal waarin een heel diepe boodschap verscholen ligt. Het is allemaal vrij recht-voor-z'n-raap en daar is niets mis mee. Diep vanbinnen roept Alpha fijne herinneringen op aan de Disney-speelfilms uit de jaren negentig. Het spreekt voor zich dat Hughes' film zich niet bedient van dezelfde kneuterigheid. Het concept van een vriendschap tussen een kind en zijn trouwe viervoeter is keurig omgerekend naar moderne maatstaven. Anders gezegd: deze "Lassie" weet hoe hij van zich moet afbijten.
