Ieder jaar vertoont de NPO zes nieuwe televisiefilms van eigen bodem, gevuld met actuele thema's en gemaakt door aanstormend talent. Deze Telefilms oogsten geregeld veel lof, zoals in het verleden Matterhorn en Aanmodderfakker. Zou er dit jaar ook weer zo'n klapper bij zitten? Het thema in 2020 is in elk geval lekker gekozen: misdaad.
Dankzij terroristen die aanslagen plegen en de naam van de islam misbruiken om angst in te boezemen, heeft de moslim het al tijden moeilijk. Maar al te vaak en snel wordt hun religie vereenzelvigd met de fundamentalistische benadering van hun extremistische geloofsgenoten. Voor rechtgeaarde moslims moet het erg vermoeiend zijn om telkens maar weer over één kam te worden geschoren met IS, Boko Haram of Al-Qaida.
Onbekend maakt onbemind, maar extreemrechtse partijen en bewegingen maken het er ook niet bepaald makkelijker op. Polariseren zit in hun DNA. De Telefilm King of the Road zet in de eerste scènes de tegenstelling vet aan. Na een beledigend en uitermate racistisch incident worden twee vrachtwagenchauffeurs door twee Marokkaanse jongens in elkaar geslagen. Chauffeur Joël is er ernstig aan toe en zijn vriend Barry, die hem te hulp schoot, is niet bepaald positiever gaan denken over alle mensen die ook maar een beetje anders zijn dan hij.
Laat nou uitgerekend deze Barry worden opgescheept met de Marokkaanse stagiair Sadiq. Hij moet weinig van hem hebben en laat zijn mederijder 's nachts niet in de cabine maar in een ranzige truckersplee overnachten. Barry en Sadiq moeten een vracht garnalen uit Marokko ophalen. Voor Sadiq is het de kans om wat familieleden te ontmoeten. Maar al snel wordt duidelijk dat de jongeman nog andere plannen heeft. Hij wordt door een aantal mannen geholpen om een terroristische aanslag voor te bereiden. Dit komt juist op het moment dat hij na een reddingsactie bij een ruzie het vertrouwen van Barry heeft gewonnen.
Vooroordelen zijn overal, maar wat als de vrees voor een ernstige terreurdaad nu eens terecht is? Is dit dan gelijk een bevestiging dat je gelijk had? De waarheid en werkelijkheid zijn een stuk ingewikkelder, al zal zo'n bevinding koren op de molen van haatdragers zijn. Naast de tocht die de twee chauffeurs afleggen volgt filmmaker Danyael Sugawara, vooral bekend van het familiedrama Alles Dat Stroomt, de pogingen van een ambitieuze politierechercheur om haar superieuren ervan te doordringen dat er iets flink mis is.
Het interessante aan deze thriller is dat scenarist Marcel Visbaan alle facetten van vooroordelen en terrorisme laat zien, zelfs het doemscenario dat vermoedens wel degelijk waar kunnen zijn. Het was alleen fijn geweest als de balans tussen deze invalshoeken wat meer in orde zou zijn geweest. Het leidt tot pogingen om de kijker voortdurend op het verkeerde been te zetten. Het is een strategie die werkt zolang het plot nog niet helemaal duidelijk is, maar uiteindelijk loopt het toch uit op een invuloefening waarbij er weinig te gissen overblijft.
King of the Road begint zo zwart-wit dat de nuance die hij daarna aanbrengt niet alleen minder impact heeft, maar ook wat ongeloofwaardig overkomt. Het voelt haast alsof Visbaan de aanvankelijke scepsis en houding van Barry wil vergoelijken maar ons gelijktijdig wil waarschuwen dat er in elk vermoeden kennelijk een kern van waarheid schuilt. Maar zo gratuit kan het onmogelijk zijn, dus hup er volgt weer een dosis verdere nuance. Bovendien kalven de thrillerelementen, waarbij de kijker altijd net iets meer weet dan de personages, langzaam af om uiteindelijk tot een flauwe ontknoping te komen.
Als klap op de vuurpijl volgt er zelfs nog een plottwist, waarbij ook nog eens wordt aangehaald dat ons landsbestuur en de veiligheidsdiensten aan de haal gaan met de doortastende inzet van een enkel individu. Wat uiteindelijk resteert is een dramatische thriller die de materie van zo veel kanten bestudeert dat het uiteindelijk vleesch noch visch is. Schande is het feit dat op de versie die wij zagen Sadiq op de aftiteling 'Said' wordt genoemd. Onbekend maakt onbemind?
King of the Road is te zien op woensdag 22 januari om 20.25 uur op NPO 3. Daarna via NPO Start.