Lily Gladstone grossierde in acteerprijzen voor haar prachtige vertolking van Mollie Burkhart in Scorsese's epos Killers of the Flower Moon: de vrouw met de glimlach van Mona Lisa en een vertrouwen in haar echtgenoot dat botst met haar gezonde verstand. Bij de Academy Awards ging Emma Stone er echter met het goud vandoor. Dat had die gladde Stone mooi voor elkaar. Prima acteur hoor, daar niet van, maar dat de Oscar niet met Gladstone mee naar huis ging, voelde toch een beetje als diefstal.
In Fancy Dance speelt Gladstone zelf een gelegenheidsdief. Naast ontvreemding van andermans zaken heeft Jax een verleden met drugs en alcohol. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de kinderbescherming haar inwonende nichtje Roki uit huis wil plaatsen wanneer de moeder van die laatste (Jax' zus Tawi) vermist wordt. Jax wil haar nichtje echter per se meenemen naar de jaarlijkse powwow, want Roki is ervan overtuigd dat ze haar moeder daar terug zullen vinden. Tawi en Roki zijn immers de titelverdedigers bij 'beste moeder en dochter dans'.
Inheemse familierelaties die onder druk komen te staan zijn de specialiteit van schrijver/regisseur Erica Temblay (Dark Winds, Reservation Dogs), die zelf van Seneca-Cayuga afkomst is. De vermissing van Tawi maakt duidelijk dat Roki's plaats in de wereld onduidelijk is. De tiener bouwt op haar tante en heeft dezelfde losse moraal, maar de autoriteiten zien haar liever buiten het reservaat opgroeien. Voor beide kanten valt iets te zeggen. In een mooie scène geeft een van de personages balletschoenen aan Roki om wellicht een nieuw soort dans te leren, maar diegene beseft al snel dat deze gift niet op kan tegen de saamhorigheid en vertrouwdheid van de powwow, hoe goed bedoeld ook.
Roki's zoektocht naar identiteit op de rand van kindertijd naar adolescentie wordt gevoelig in beeld gebracht in deze mooie, kleine film. Er zijn misdaadelementen, een roadtrip en een nogal geforceerd opgezette geweldsscène, maar Fancy Dance draait om de innerlijke strijd van de protagonisten en de eroderende relaties binnen de inheemse gemeenschap, niet om de externe spanning van de gebeurtenissen. Qua plot zou deze film van negentig minuten makkelijk in een televisieaflevering van de helft van die tijd passen, maar het zijn de gedragingen, blikken en subtiele rituelen tussen de personages die de kijker geboeid houden.
Zodra de dialoog meer sturing moet geven aan de richting van de gebeurtenissen, bijvoorbeeld wanneer de sheriff van het reservaat een tip naar de vermiste Tawi onderzoekt, wordt het script wat onnatuurlijker en de acteurs die de nevenpersonages spelen leveren ook niet altijd de beste prestaties. Shea Wigham, Audrey Wasilewski en vooral Isabel Deroy-Olson als de wijdogige Roki zijn echter een genot om naar te kijken. En Lily Gladstone, die haar opnames deed in de pauzeperiodes van Killers of the Flower Moon, is natuurlijk in de vorm van haar leven.
Fancy Dance is te zien bij Apple TV+.
