'L'Abbé Pierre': ambitieus levensverhaal van de omstreden beschermengel van de armen
Recensie

'L'Abbé Pierre': ambitieus levensverhaal van de omstreden beschermengel van de armen (2023)

Het probleem van de biopic die alles wil vertellen: geen focus, geen geduld.

in Recensies
Leestijd: 3 min 19 sec
Regie: Frédéric Tellier | Scenario: Olivier Gorce, Frédéric Tellier | Cast: Benjamin Lavernhe (Henri Grouès), Emmanuelle Bercot (Lucie Coutaz), Michel Vuillermoz (Georges Legay), Chloé Stefani (Marlène Porte), Xavier Mathieu (Paul de Normandie), e.a. | Speelduur: 137 minuten | Jaar: 2023

Mede dankzij Oppenheimer heeft het genre van de biopic een enorme boost gekregen. Toch is het een moeilijk genre. Quentin Tarantino heeft ooit gezegd het een oninteressante categorie te vinden. Hij heeft een punt, zeker als de film een heel leven moet omvatten. Dat laatste deed de Franse cineast Frédéric Tellier met zijn biografisch drama rond Henri Grouès, beter bekend als l'Abbé Pierre. Hij perst vierennegentig jaar in honderdzevenendertig minuten. Zoals te verwachten levert dat een ambitieuze, maar toch middelmatige biopic op.

In Frankrijk is Henri Grouès voor velen een held. Als Abbé Pierre (1912-2007) ontpopte hij zich tot de beschermengel van de armen, een Sint-Joris die de draak van de armoede bestreed. Over hem werden tientallen boeken geschreven en je zou verwachten dat er meerdere films over zijn leven bestaan. Maar de controverse rond zijn persoon in de latere periode van zijn leven heeft ervoor gezorgd dat er slechts enkele biopics werden gemaakt.

Het rechtse kamp lustte Grouès niet omwille van zijn linkse engagement en het linkse had het moeilijk met zijn onverwachte steun aan een Holocaustontkenner. Frédéric Tellier, die zijn pluimen vooral bij de televisie verdiende, zag een kans nu de priester meer dan tien jaar na zijn dood toch nog tot een halve heilige is uitgeroepen.

Een flinke hindernis voor Tellier was het lange en enorm gevulde leven van de priester die in 2007 op vierennegentigjarige leeftijd overleed. Probeer dat maar eens te comprimeren tot een paar uur. Op zijn negentiende trad Henri Grouès toe tot de orde van de Kapucijnen. Hij was zevenentwintig toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak. Hij werd opgeroepen voor het leger en hielp Joden verbergen of ontsnappen en begon samen te werken met het verzet. Hij vond ook tijd om een clandestiene krant uit te geven.

Maar zijn oorlogservaringen maakten hem nog niet wereldberoemd. Na de oorlog stapte hij in en uit de politiek om zich toe te leggen op het Emmaüsproject voor armen en daklozen, samen met Lucie Coutaz, een verzetsstrijdster die hem ooit onderdak had gegeven en zijn levenspartner werd. De barkoude winter van 1954 veranderde zijn leven voorgoed. Mensen stierven in de straten. Henri deed een radio-oproep tot het Franse volk om daklozen op te vangen. Daar kwam massaal reactie op waardoor Abbé Pierre een internationale held werd.

De periode tijdens de oorlog alleen al was een film waard, maar Tellier heeft er slechts een sequentie van twintig minuten tijd voor over. Vele jaren later overleefde de priester op miraculeuze wijze een scheepsramp: goed voor één scène in de film. Over zijn steun aan die Holocaustontkenner is Tellier helemaal niet geïnteresseerd. Een biopic houdt kiezen in, maar je voelt dat de cineast daar niet goed in is.

Toegegeven, de film geeft je zonder meer een indruk van het enorm gevulde leven van de man. Maar er is helaas geen focus. Dit had een serie moeten zijn van zes of acht afleveringen. Tellier had er één interessante passage uit moeten plukken en zich daarop concentreren naar het voorbeeld van Denis Amars Hiver 54, L'Abbé Pierre uit 1989 met Lambert Wilson als Grouès. Recent nog had Michael Mann één incident nodig uit het leven van de autoconstructeur Enzo Ferrari om iets boeiends te vertellen over het hele leven van deze persoon.

L'Abbé Pierre blijft nog wel overeind door de uitstekende vertolking van Benjamin Lavernhe en je begrijpt achteraf wel waarom Grouès alles deed om de armoede uit de wereld te helpen. Maar door niet te kiezen verzwakt Tellier zijn ambitieuze project. Je zou dezelfde kritiek kunnen opperen over Oppenheimer, maar Christopher Nolan had wel een heel duidelijke focus. Het bewijst nogmaals dat de biopic een heel moeilijk genre is. Maar ook oninteressant aldus Tarantino? Dat zeker niet.