'Housekeeping for Beginners': deze ongewone gezinsvorm is niet bepaald voor dummies
Recensie

'Housekeeping for Beginners': deze ongewone gezinsvorm is niet bepaald voor dummies (2023)

Noord-Macedonische Oscarinzending is een drukte van jewelste met een liefdevol hart.

in Recensies
Leestijd: 2 min 10 sec
Regie: Goran Stolevski | Scenario: Goran Stolevski | Cast: Anamaria Marinca (Dita), Vladimir Tintor (Toni), Samson Selim (Ali), Dzada Selim (Mia), Mia Mustafi (Vanesa), e.a. | Speelduur: 107 minuten | Jaar: 2023

De Noord-Macedonische inzending voor de Oscars, Housekeeping for Beginners, werpt de kijker meteen in de chaos en hectiek van een onconventioneel huishouden. Een waarschuwing dat de storm de volledige honderd minuten aan speelduur nauwelijks gaat liggen zou geen overbodige luxe zijn geweest. De wederkerige liefde van de negen hoofdpersonen uit zich in incidenten, conflicten en het voortdurend op de spits drijven van situaties.

Aan het roer van deze haast destructieve snelkookpan staat regisseur Goran Stolevski. Met zijn derde speelfilm weigert de filmmaker maatschappelijke of culturele context of uitleg te verschaffen. Ook de onderlinge relaties moeten gaandeweg maar duidelijk worden. Centraal staan de lesbische Dita en de homoseksuele Toni die orde moeten scheppen in een huishouden van het Noord-Macedonische equivalent van Jan Steen. Toni gedraagt zich behoorlijk onverantwoordelijk en heeft scharrel Ali binnengehaald die zich al snel een plek in het provisorische gezin verschaft.

Dita woont samen met haar partner en dier twee kinderen, tussen wie een flink leeftijdsverschil zit. Het huishouden wordt gecompleteerd door een aantal adolescenten die in het huis een toevluchtsoord hebben gevonden. De gezinsleden zijn door het leven gepokt en gemazeld en hebben geleerd om voor zichzelf op te komen. Wanneer Dita haar partner verliest staat ze opeens voor de opgave om haar twee kinderen Mia en Vanesa verder op te voeden. Het is een keuze die ze zelf nooit gemaakt zou hebben.

Housekeeping for Beginners onderzoekt de dynamiek van een modern onalledaags gezin, maar had af en toe wel wat gas terug mogen nemen. De gebeurtenissen en felle dialogen volgen elkaar in hoog tempo op, waarbij de kijker nauwelijks tijd krijgt om alle drukte een plek te geven. Dat is jammer omdat de interacties complex en gelaagd zijn. Stolevski heeft hier zelf flink de hand in door scènes gehaast te schieten en vaak subiet af te kappen. De vaart zit er goed in, maar het had meer kunnen beklijven als personages letterlijk en figuurlijk meer konden ademen.

Gaat hier een angst achter schuil dat het publiek anders in slaap sukkelt? Niet alleen onderschat Stolevski zijn kijkers hiermee, hij doet zijn personages ook tekort omdat hij ze dikwijls reduceert tot oproerkraaiers of ruziezoekers. Hiermee komen belangrijke thema's zoals homofobie en de positie van de Roma in Noord-Macedonië - veel personages hebben hierin een achtergrond - in de verdrukking. Het kost dan ook enige moeite om uit al dit expressieve vertoon de zorg en liefde voor elkaar te destilleren, al wint de aanhouder uiteindelijk.