Er waren tijden dat je met gezwinde spoed naar de bioscoop holde zodra een nieuwe Pixarfilm te bewonderen was. Lange tijd gold de animatiestudio, die zijn basis had in de late jaren zeventig en betrokkenheid kende van grootheden zoals George Lucas en Steve Jobs, als ongeëvenaard. Niet alleen de enorme visuele voorsprong, maar vooral ook de goeddoordachte en warme verhalen gaven de concurrenten het nakijken.
Het woord 'flop' kwam dan ook lange tijd niet voor in het vocabulaire van de studio die in 2006 door Disney werd ingelijfd. Toch lijkt de laatste jaren de klad erin te zitten. Mogelijke oorzaken zijn het gedwongen vertrek van John Lasseter na klachten over grensoverschrijdend gedrag en de covid-pandemie die zorgde voor het overslaan van de filmtheaters. Titels zoals Onward[/i, [i]Turning Red en Luca waren best aardig, maar misten de Pixar-magie. De spin-off Lightyear ging de boeken in als de eerste echte flop, waarna de bezem erdoor moest.
Elemental is de zevenentwintigste lange animatiefilm die Pixar aflevert en is doordrenkt met moraal en persoonlijke ervaringen van regisseur Peter Sohn die op jonge leeftijd van Korea naar de Verenigde Staten verhuisde. De kleurrijke wereld is ingedeeld in de vier elementen aarde, lucht, water en vuur. De metropool Element City heeft gedurende tientallen jaren de diverse vertegenwoordigers ervan verwelkomd en omarmd.
De vuurlingen Cindy en Bernie Lumen verhuizen naar de grote stad en worden aanvankelijk met de nek aangekeken door de andere elementen. Ze behoren tot de eersten van de vuurelementen die Elemental City bereiken en vinden een onderkomen in een buitenwijk waar ze een kruidenierszaakje beginnen. Als hun dochter Ember de puberleeftijd heeft bereikt wil ze niets liever dan later de zaak van haar vader overnemen. Maar ze vindt het lastig om met de verantwoordelijkheid van het runnen van een eigen zaak om te gaan.
Ember brengt zichzelf in enorme problemen door haar enorme woede-uitbarstingen die de klanten wegjagen en de halve winkel in de hens zetten. Als er lekkage in de kelder blijkt te zijn ontstaan zijn de gevolgen niet te overzien. De inspecteur van het stadhuis, waterelement Wade, dreigt de zaak dicht te gooien. Ember besluit alles in het werk te stellen om sluiting te voorkomen en reist af naar het gemeentehuis. Daar komt ze niet alleen voor nieuwe problemen te staan, maar moet ze ook voor het eerst echt luisteren naar haar hart.
Het plot valt uiteen in twee delen, die lastig met elkaar te verenigen zijn en moeizaam in elkaar overlopen. Als de meeste plooien zijn gladgestreken, ontstaat een romantische komedie die voor dit type animatiefilm toch wat ongemakkelijk overkomt. Hierdoorheen sijpelt het gewaagde thema van xenofobie en discriminatie. Het valt Sohn te prijzen dat hij zo'n thema durft aan te snijden, maar hoe belangrijk en essentieel ook, de filmmaker slaat ons er vervolgens voortdurend mee om de oren.
We zijn allemaal verschillend en daarin schuilt juist onze kracht is de wat belegen boodschap. Dit komt niet alleen tot uitdrukking in het plot, maar ook in het visuele aspect. Je zou de uiterlijke diversiteit van de personages kunnen prijzen - wat ook de intentie van Song was - maar de look van met name de vuurelementen wil maar niet echt wennen. Het levert wel weer mooie contrasten op zodra Ember en Wade het scherm vullen.
Deze zevenentwintigste Pixar toont aan dat de studio zoekende is naar nieuwe invalshoeken en stijlen. Dat pakt niet evenwichtig uit. Het voornaamste euvel zijn de verwoede pogingen om een immigrantenverhaal te vermengen met een liefdesverhaal van iconische Amerikaanse romantische komedies. Wel is deze Pixarfilm de eerste in lange tijd die weer voorafgegaan wordt door een korte film. Dit keer zien we Carl uit Up die zich op de datingmarkt begeeft.
