Regie: James Adolphus | Speelduur: 155 minuten | Jaar: 2023

In Nederland verscheen in 1994 De Sylvia Millecam Show, en dat ging over een alleenstaande vrouw die een carrière start op een kantoor. In ons land in die tijd was dat een concept waar niemand om fronste. Dat komt omdat het gebaseerd was op een Amerikaanse sitcom uit 1970, genaamd The Mary Tyler Moore Show. Daar en toen was dat baanbrekende televisie. Alleen een zeer geliefde actrice zou daar mee weg kunnen komen, en dat was Mary Tyler Moore. Jammer dat deze film over haar leven, Being Mary Tyler Moore haar sprank mist.

Bijna tien jaar weer daarvoor verscheen de sitcom The Dick Van Dyke Show op de Amerikaanse buis. In de eerste instantie kwamen de kijkers voor de bekende man uit de titel, maar al gauw trok zijn echtgenote alle aandacht - en die werd gespeeld door Mary Tyler Moore. Behalve dat ze een van de weinige vrouwen op tv was die geen rok droeg maar een broek (het lef!) had ze ook een charmante glimlach en een onverwacht talent voor komedie. Dat was het begin van haar carrière, en deze film laat zien hoe die verder verliep.

Being Mary Tyler Moore doet dat geheel volgens het boekje. Men kan deze vertonen bij een cursus voor amateurfilmmakers om een gietvorm te hebben voor een standaard documentaire. Het gaat zo braaf van A naar B dat de sleur er al gauw in zit en het moeite kost om de aandacht erbij te houden; met een speelduur van twee uur blijkt dat een behoorlijke uitdaging.

Moores leven komt voorbij van geboorte tot dood in vrijwel chronologische volgorde. De noemenswaardige momenten krijgen kortstondig wat droge aandacht, en dan gaat het verder op de levenslijn. De titel is slecht gekozen want het is niet voelbaar hoe het moet zijn geweest om in haar schoenen te staan, dit had beter The Life of Mary Tyler Moore kunnen heten, aangezien dit alles is wat er wordt vertoond.

Eigenlijk verdient ze meer. Being Mary Tyler Moore had niet over haar hele leven hoeven gaan, diverse aspecten zijn diep genoeg om verder uit te graven. Er wordt gesproken over wat een feministische impact ze teweegbracht, maar het zou fijn zijn geweest om dat ook te zien. Beelden van de straat- en werkcultuur voor en na de impact van The Mary Tyler Moore Show bestaan geheid.

Het was namelijk niet slechts die broek die ze droeg in haar doorbraak, maar ook het feit dat ze op een sympathieke manier afdwong dat haar personage geen rok droeg. Want zij zelf droeg in het dagelijks leven een broek en vrouwen in haar omgeving ook. Bijdragen aan positieve cultuurverandering is altijd goed, helemaal op zo'n passieve wijze.

Om later het programma met haar naam in de titel te krijgen heeft ze iets meer moeten knokken. Maar dat heeft ze met haar toenmalige echtgenote slim aangepakt: ze richtte haar eigen productiebedrijf op om de show zelf te maken. Niet dat alles zo maar mocht, maar een deel van de teugels bleven zo in handen.

Een ander onderwerp waar veel meer tijd aan besteed mogen worden, is dat Mary Tyler Moore een probleem had met dat het publiek haar alleen maar zag als een grappig lieverdje. Ze was ook fier, onzeker, alcoholist en ambitieus om zich in andere genres te bewijzen. Er schuilde zo veel meer achter die hemelsbrede glimlach, maar dat kwam nooit door. En dan speelde ze zowaar grotendeels zichzelf in haar eigen show.

Het enige dat verrassend genoeg is om er tussenuit te springen is dat dezelfde persoon die op televisie een eigenzinnige en onafhankelijke vrouw speelde in het echte leven iemand leek te zijn die altijd is blijven hunkeren naar liefde. Ze spreekt over haar derde echtgenoot die ze op latere leeftijd heeft laten kennen met de toon van een milde bakvis, dat hij een oude ziel heeft en dat zijn simpele gebaren eigenlijk groots zijn.

Dat is iets waar de film niet eens bewust bij stil staat maar gewoon laat zien, hoewel uiteraard niet te lang omdat het volgende puntje om de hoek staat. Being Mary Tyler Moore eindigt natuurlijk met haar overlijden in 2017. Hier is Mary Tyler Moore niet de meest bekende naam, maar in de VS is ze een icoon. Met name door haar eigen show, die gaf de vrouwenemancipatie een trap naar boven gebouwd op de lach van de kijkers. Via deze documentaire krijgt ze op z'n minst de naamsbekendheid die ze bij sommigen nog niet had.

Being Mary Tyler Moore is te zien bij HBO Max.