Het productiehuis dat verantwoordelijk is voor actiefilms zoals John Wick en Bullet Train komt met een welkom alternatief voor al de zoetsappige kerstfilms waarmee we in de decembermaanden worden doodgegooid. Een gewelddadig tegengeluid met een cynische knipoog, maar hiernaast ook gewoon een kerstfilm ten voeten uit. Alle typische elementen, met voorop heel veel vrolijke kerstmuziek, komen voorbij en zelfs de 'echte' kerstman is van de partij. De anders altijd zo jolige goedheiligman heeft er dit jaar echter totaal geen zin in en het lijkt erop dat vanavond niet bepaald een heilige nacht gaat worden.
Vadertje Kerst is zijn vertrouwen in de alsmaar meer consumerende mensheid verloren en hierdoor zo bitter als een bitterkoekje. Helaas is het kerstavond en de plicht roept. Cynisch en straalbezopen gaat hij van huis tot huis om hoofdzakelijk computerspelletjes te bezorgen bij verwende kinderen. Zijn toch al rotavond slaat om in een gewelddadige avond wanneer hij een gigantisch huis aandoet, waar net een rijke familie door een team van huurlingen wordt gegijzeld. Hij raakt onbedoeld in de commotie verzeild, maar als hij ontdekt dat een zevenjarig meisje gevaar loopt besluit hij zich in de strijd te mengen.
Het verhaal dat volgt is te omschrijven als een kruising tussen Die Hard en Home Alone, met een vleugje Bad Santa, maar dan allemaal een stuk grover. Violent Night is een donkere en doldwaze actiekomedie die het naast de sporadische slechte grap vooral moet hebben van zijn over de top geweld(dad)ige vechtscènes. De rol van de blijkbaar niet zo goedheiligman is David Harbour op het ietwat corpulente lijf geschreven en hij weet duidelijk van kerstwanten wanneer hij zich op fenomenaal botte wijze, met allerhande geïmproviseerde kerstwapens, een weg door alle schurken baant.
Anders dan we van David Leitch (die als producent bij de film betrokken is) gewend zijn, ditmaal geen kungfu-achtige choreografieën met halsbrekende capriolen, maar gewoon domme, brute actie. Harbour gooit letterlijk zijn gewicht in de strijd terwijl hij alles wat aan kerst relateert, van zuurstokken tot lichtsnoeren, omtovert tot gruwelijke moordwapens. De gevechten zijn heerlijk visueel en de kerstkleur rood krijgt een nieuwe betekenis. Het contrast met de vrolijke kerstmuziek op de achtergrond kan niet groter, en juist dit maakt de film zo leuk.
Het voelt absurd om de geliefde en vrolijke kindervriend er zo genadeloos op los te zien beuken en de domme grijns op je gezicht lijkt haast een copingmechanisme van je lichaam om de grove taferelen te kunnen verwerken. Tommy Wirkola krijgt het voor elkaar om je schaterlachend te laten huiveren in je stoel en dit getuigt van een knap staaltje doseren. Al dat botte, maar ook zeker goedlachse geweld behoeft normaliter iets van tegenwicht, zoals boeiende personages of een sterk plot, maar Wirkola heeft hier duidelijk lak aan. En dat mag, want het is en blijft een foute kerstfilm.
De film volgt niet exact de typische kerstformule van 'zo slecht dat het goed is', maar het komt wel aardig in de buurt. De komische personages hebben de diepgang van een kerststol en een groot deel van de humor zit hem in de karikaturale weergave van de diverse archetypes. De gegijzelde familie Lightstone staat elkaar met jaloezie naar het leven en gooit elkaar maar wat graag onder de bus, terwijl de Home Alone-achtige schurken (onder leiding van Mr. Scrooge) stuk voor stuk door de kerstman permanent van zijn 'ondeugend'-lijstje worden afgestreept.
Het kloppend hart van de film is het contact tussen de kerstman en het zevenjarige meisje Trudy, dat als een flinterdunne kerstslinger door het verhaal loopt. Ze helpt Santa over de walkietalkie zijn vertrouwen in de mensheid, en daarmee ook in het kerstfeest, te herwinnen en de vertederende onderonsjes geven de schijn van een kerstgedachte. Het mag echter allemaal geen naam hebben en door het ontbreken van een fatsoenlijke tegenhanger voor al het geweld voelt de film net iets te lang aan. Net zoals een goede kerstplaat je na een tijdje de strot uitkomt.
Violent Night neemt het kerstgenre op heerlijk grove wijze op de hak maar benut tegelijkertijd wel alle creatieve vrijheid binnen het genre. De film komt in het verzadigde kerstfilmlandschap verrassend origineel uit de hoek en dat is een geschenk. De muziek is heerlijk sfeervol, de flauwe grappen zijn bij vlagen geniaal en de verwijzingen naar de klassiekers zijn een feest der herkenning. De film is in alles over de top, soms iets te veel van het goede, maar hij brengt je gegarandeerd in de kerststemming - en dat is precies wat een kerstfilm hoort te doen. Een mooie kerstwens voor dit jaar: meer van dit soort films!
