In Unclenching the Fists zorgt een smeulend trauma voor een rauw en meeslepend familiedrama ook al werkt de film toe naar een summiere conclusie. De jonge vrouw Ada maakte als kind de Tsjetsjeense gijzelingsactie van een school in Noord-Ossetië mee, die bloederig afliep met honderden doden. Jaren later houdt haar vader haar angstvallig in de voormalige mijnwerkersstad Mizur door haar paspoort te verstoppen. Ze slijt haar dagen in een winkeltje waar ze de avances van de brutale Takim afslaat en grapt met haar zorgeloze broer Dakko. Tot de andere zorgzame broer Akim terugkeert en haar heimelijke ontsnappingswens realistischer wordt.
Slechts tweemaal bespreekt Ada met anderen haar medische problemen als gevolg van die gijzeling. Het zijn confronterende momenten. Cinematograaf Pavel Fomintsev vangt de zowel heftige als speelse interacties tussen broers en zus met strakke handcamera. Zelden wijkt hij uit om de grauwe omgeving te tonen waarin kinderen voor de lol explosieven tegen een muur gooien. Actrice Milana Aguzarova treedt die hardvochtige wereld tegemoet met een minzame glimlach, wat het beknellende in Ada's leven invoelbaar maakt. Tegen dat harde leven vormt de genegenheid die spreekt uit het oprechte acteerwerk een aangrijpend contrast.
De dynamische cameravoering maakt vooral indruk wanneer Ada met haar broers de schooldans bezoekt en haar tot dan toe onuitgesproken verleden krachtig terugkomt in haar weifeling om mee te doen. Zodra de broers haar elk op eigen wijze aansporen knalt het immer smeulende familietrauma eruit in de discolampen met op de achtergrond een kien gekozen popballade.
Regisseur Kira Kovalenko's kiest voor een energieke sociaal-realistische stijl en laat de maatschappijkritiek doorsijpelen in dit intieme verhaal. Zelf is zij inmiddels samen met regisseur Kantemir Balagov (Beanpole) Rusland ontvlucht na de invasie in Oekraïne. Voor Ada vormen haar gevoelens van genegenheid nog een mentaal obstakel om te ontsnappen. De smalle vallei van Mizur vormt een toepasselijk decor; de vale hellingen op de achtergrond omsingelen de personages.
Alles in haar omgeving lijkt wel gemaakt haar thuis te houden, van krappe appartementen waar het bruine water uit de leidingen spuit tot krakkemikkige auto's. Ada's vader houdt haar na een beroerte zelfs letterlijk in de houdgreep. Ook de beelden onderstrepen het thema nadrukkelijk, zoals een lange, vanachter een auto geschoten scène die de omgeving overduidelijk verweeft met het verhaal.
In een onzeker maar triomfantelijk einde laat Kovalenko de cinematografische teugels vieren, alsof de camera is ingewisseld voor een telefoon waarbij Ada als het ware alle barrières doorbreekt. Dan blijkt hoe sterk het scenario leunt op het stramien van een feelgoodfilm, waarin het weggooien van alle bagage enkel louterend werkt en elk obstakel verdwijnt tot puur geluk overblijft. De vraag rijst daarom op of Unclenching the Fists eigenlijk wel genoeg doet met het intrigerende familiedrama. De prijs van ontsnappen blijft onuitgesproken.
