Regie: Sam Jones | Cast: Tony Hawk, Rodney Mullen, Mike McGill, Lance Mountain, Steve Hawk, e.a. | Speelduur: 135 minuten | Jaar: 2022

Tony Hawk: de mythe, de legende. De skateboarder die in élke generatie bekend is en de kunst van het skateboarden naar het grote publiek heeft gebracht. Zijn trucs weergaloos, zijn succes ongekend. Op 53-jarige leeftijd is er nog niets te bekennen dat doet vermoeden dat hij klaar is met trucs die de zwaartekracht lijken te tarten. Onder dit bombastische fenomeen staat altijd een rustige man die niet veel emotie toont. Tony Hawk: Until the Wheels Come Off tracht de titelfiguur te ontrafelen en geeft een inzicht in dit genie op vier wielen.

Vallen en opstaan; dat is het levensmotto van Tony Hawk. Het is misschien wat clichématig, maar Tony is de perfectionistische belichaming hiervan. Hij zal niet stoppen voordat een truc lukt en riskeert hier lijf en leden voor. Het is het soort perfectionisme dat alleen topatleten hebben en daarmee doet de skateboarder denken aan andere hoogvliegers als Kobe Bryant. Het is enorm interessant om iemand, die al eenzaam aan de top staat, nog genadeloos door te zien gaan om nog beter te worden. Het is bijna oneerlijk.

Regisseur Sam Jones richt zich vooral op de carrière van Tony Hawk en levert daardoor te veel in op zijn persoonlijke leven Hij weet goed af te trappen door dieper in te gaan op de vraag waarom Tony een enorme bewijsdrang heeft. Deze blijkt gegrond in het feit dat zijn moeder hem op oude leeftijd heeft gekregen en hem altijd "haar kleine vergissing" noemde. Een mooie voorzet die vervolgens niet wordt ingekopt. De focus wordt snel weer verlegd naar zijn carrière en dit is zonde. Wie is toch die man achter de faam?

Het helpt natuurlijk dat de carrière van Tony ongekend is in hoogtepunten, en dit is waar de documentaire het liefst steeds naar terugkeert. Met een talent van deze grootte zijn de uitkomsten van de vele wedstrijden niet spannend te noemen. De kracht van deze documentaire ligt vooral in het tonen van Tony's mentaliteit, die er altijd op uit was om te enerveren. Zoals meerdere mede-skateboarders aangeven: "Het was altijd Tony tegen Tony."

Het is echter jammer dat niet verder wordt ingegaan op de mindere momenten van Tony's leven, zoals zijn vier huwelijken en zijn problemen met trouw blijven, de relatie met zijn zoon en zijn spijt als vader en hoe om te gaan met het enorme succes van de een op andere dag. Allemaal onderwerpen die worden aangehaald, maar waar helaas niet erg diep op in wordt gegaan. Dit had de documentaire de nodige diepgang kunnen geven en de wat stoïcijnse Tony wat menselijker gemaakt.

In dat opzicht is er geen Tony te zien die niet eerder te zien was. De mooie citaten en verhelderende verhalen moeten vooral komen van de vele andere skateboarders die over hem praten. Het ontzag en respect dat ze voor hem hebben is voelbaar en mooi om te zien. Elk overigens nog steeds in dezelfde outfit als hun jongeren jaren, en ook allemaal nog steeds even vol passie.

Uitblinker is Rodney Mullen, bekend als een van de beste straat-skateboarders ooit. Hij ontpopt zich als een ware poëet en komt bij tijden over als een heuse skateboard-goeroe. Zijn wijsheden zijn niet alleen enorm fijn om naar te luisteren, maar verschaffen ook de nodige visie over wat het betekent om skateboarden tot een kunst te verheffen, met een droomachtige filosofie. James, mocht je nog een keer met je camera op een skateboard willen stappen, dan dit is de uitgelezen persoon om je op die reis te begeleiden.

Tegen het einde weet Tony Hawk: Until the Wheels Come Off wat dieper in te gaan op wat het betekent om ouder te worden in een sport waarin blessures en hersenschuddingen erbij horen. Geheel volgens verwachting komt ook hier naar voren dat het vuur in Tony Hawk nog lang niet is gedoofd. Maar of dit verstandig is, is een andere vraag. Hier wordt het duidelijk dat er meer in deze ruime twee uur had gezeten wanneer er meer kritische vragen zouden zijn gesteld.

En dat is een gevoel dat blijft: hier had meer in gezeten. Net als het laagste punt van Tony's carrière, lijkt deze documentaire meer op routinewerk. Er is gekozen voor de veilige weg, die overigens niets inherent fout doet, maar dat is natuurlijk helemaal niet in lijn met het leven en de mentaliteit van de 53-jarige atleet. De volgende keer iets meer durf graag. Maak die onbevreesde sprong van de half-pipe.

Tony Hawk: Until the Wheels Come Off is te zien bij HBO Max