Flee
Recensie

Flee (2021)

Indringende, hartverscheurende en mooi geanimeerde documentaire over vluchten uit je vaderland.

in Recensies
Leestijd: 2 min 4 sec
Regie: Jonas Poher Rasmussen | Scenario: Jonas Poher Rasmussen | Cast: Amin Nawabi (zichzelf - stem), e.a. | Speelduur: 89 minuten | Jaar: 2021

"De meeste mensen kunnen het zich niet eens voorstellen wat vluchten met je doet, hoe het je relaties met mensen bepaalt en hoe het je van binnen kapot maakt." Dat zegt de Afghaanse Amin Nawabi in de bijzondere, geanimeerde documentaire Flee. Hierin vertelt de Deense filmmaker Jonas Poher Rasmussen samen met Amin diens hartverscheurende verhaal.

Rasmussen animeert Amin in verschillende vormen terwijl Amin zijn verhaal in het Deens vertelt. We zien hem als volwassen man voor de camera, in animatievorm, en episodes uit zijn huidige leven in Denemarken (en de Verenigde Staten). Tijdens Flee zien we hem ouder worden, van kind in Afghanistan tot tiener in Rusland, Estland en elders.

Het is een bijzondere manier van zo'n persoonlijk verhaal vertellen. Het is moeilijk om te visualiseren en 'talking heads' te vermijden. De visuele animatie in combinatie met de vertelstem van Amin, af en toe in gesprek met Rasmussen, (die zichzelf dan als interviewer geanimeerd in beeld brengt), brengen het levensverhaal van Amin op een indringende manier invoelbaar.

Amin groeide op in het Afghanistan van de jaren tachtig, toen de communistische regering met behulp van de Sovjet-Unie tegen de Afghaanse moedjahedien vocht. Historische context wordt geboden met nieuwsbeelden, afgewisseld met de animatie van Amins jeugd. Kort nadat de communisten aan de macht kwamen via een coupe, werd Amins vader gearresteerd zonder verklaring, en drie maanden later verdween hij. Het is het begin van een leven vol pijnlijke, traumatische wendingen.

Vlak voordat de burgeroorlog dreigt uit te breken na het vertrek van de Sovjet-Unie, vlucht de familie van Amin naar Moskou. Daar moeten ze al snel onderduiken, nadat hun visa zijn verlopen. De corrupte politie troggelt hen hun geld af. Amins oudste broer vluchtte al jaren eerder en woont in Zweden. Daar wil Amin heen, met zijn andere broer, moeder en twee zussen. Maar de tocht daarheen is een verschrikkelijke, die zelfs meerdere malen gemaakt moet worden.

Flee vertelt niet alleen het levensverhaal van Amin en de ontberingen die hij doorstond, maar is ook een reflectie op wat dit allemaal met een mens kan doen, en hoe moeilijk dit allemaal te vertellen is. Niet voor niets heeft Amin bijna nog niks van dit verhaal aan zijn partner Kasper verteld, zegt hij aan het begin tegen Jonas. Samen zijn ze erin geslaagd om niet alleen zijn schrijnende verhaal te vertellen, maar ook nog eens op een bijzondere en hartverscheurende manier.