Regie: Lin-Manuel Miranda | Scenario: Steven Levenson | Cast: Andrew Garfield (Jonathan Larson), Robin de Jesús (Michael), Alexandra Shipp (Susan), Joshua Henry (Roger), Vanessa Hudgens (Karessa Johnson), e.a. | Speelduur: 121 minuten | Jaar: 2021

Theatermaker Lin-Manuel Miranda is volledig omarmd door Hollywood. Het is alweer vijf jaar geleden sinds het monstersucces van zijn broadwaymusical en geesteskind Hamilton, waarin hij tevens de hoofdrol vertolkte. In de jaren die volgden acteerde de New Yorker met Puerto Ricaanse roots in het magische Mary Poppins Returns, leende hij zijn stem aan meerdere geanimeerde personages, en schreef hij de liedjes van Disneyfilm Vaiana. Wat rest nog, voor deze creatieve alleskunner? Het antwoord: de regiestoel.

Een passender project had Miranda zich niet kunnen wensen. Tick, Tick... Boom! gaat namelijk over zo'n andere musicalmaker, Jonathan Larson. Voor de fans van Broadway een bekende naam: Larson verwierf een eeuwige plek in de annalen van de theatergeschiedenis met zijn hitmusical Rent, evenals zijn tragische en onverwachte overlijden op de dag dat Rent in première ging.

Doodgaan vlak voor je grote doorbraak zou een verdrietig maar logisch einde zijn voor een biografisch verhaal, maar Tick, Tick... Boom! kiest ervoor om deze informatie te degraderen tot een voice-over aan het begin van de film en te focussen op het leven, liefde en leed van Jonathan Larson. Een goede keus, want Tick, Tick... Boom! voelt op deze manier als een viering van Larsons werk en persoon, zonder oversentimenteel te worden over zijn uiteindelijke lot. De hand van Lin-Manuel Miranda is daarin duidelijk te zien: deze nieuwbakken regisseur begrijpt alle tegenslagen waar een beginnend musicalschrijver mee te maken heeft. De passie voor het vak die Larson op de been houdt, is voelbaar.

Dat laatste is niet in kleine mate te wijten aan Larsons vertolker, Andrew Garfield. Wie wist dat hij zo kon zingen? Garfield openbaart zich als een ware musicalster en vult zijn rol met tomeloze energie. In de aftiteling zijn beelden te zien van de echte Jonathan Larson, waarbij nog eens duidelijk wordt hoe goed Garfield de mimiek van deze man heeft weten na te bootsen. Gelukkig worden ook de rafelrandjes van muzikaal genie Larson niet geschuwd. Zijn artistieke droom maakt hem egoïstisch en hij is meermaals denigrerend naar vrienden die kiezen voor meer haalbare carrièredoelen. Zulke gebreken zorgen voor een realistisch en rond personage. Ook deze aspecten van de rol van Jonathan Larson vult Garfield perfect in. Een Oscarnominatie zou zeker op zijn plek zijn.

Dit alles klinkt tot dusver als de perfecte cocktail voor een sterk regiedebuut van Lin-Manuel Miranda. Toch is er een kanttekening te plaatsen. Tick, Tick... Boom! is niet alleen een biografische film, maar ook een autobiografie. Het is namelijk een bewerking van de musical met dezelfde naam die Jonathan Larson schreef over, je raadt het al, hemzelf. In 1991, jaren voor het succes van Rent, stond Larson zelf op de planken om zijn creatieve worstelingen te delen met zijn theaterpubliek. Het verhaal van en de liedjes uit Tick, Tick... Boom! komen dus allemaal uit Larsons eigen pen.

Lin-Manuel Miranda en scriptschrijver Steven Levenson kiezen ervoor om dit originele theaterstuk niet alleen te bewerken, maar ook te gebruiken als raamvertelling voor de rest van de film. Dat betekent dat Andrew Garfield niet alleen Jonathan Larson speelt in het verhaal, maar ook op de planken, waar hij Larson speelt die Larson speelt en over Larson vertelt. Is dit alles nog te volgen?

Het is een gewaagde keuze, die ongelukkig uitpakt. Als Garfield als Larson over Larson vertelt, doet hij dit met (waarheidsgetrouwe) overdreven toon en gezichtsuitdrukkingen. Zulke uitvergrote emoties werken in het theater, omdat het publiek op enkele meters afstand zit en een directe link heeft met de acteur, maar in een close-up op je televisiescherm of laptop wordt het al snel irritant. Op bepaalde momenten sijpelt deze acteerstijl ook door in de 'gewone' scènes uit Larsons leven. Sommige acteurs (veel verstopte Broadway-sterren) zetten zacht kreunende wenkbrauwbogen op en duwen hun lippen naar voren alsof ze zich in een Tony-winnend optreden bevinden en niet doorhebben dat er een camera op ze gericht staat. Deze ijdelheid valt op en stoort.

Deze mix van het medium film en Broadway pakt dus onfortuinlijk uit. Misschien is regisseur Lin-Manuel Miranda toch nog iets te veel theatermaker en te weinig filmmaker. Maar dankzij een knallende hoofdrol van Andrew Garfield in een eerlijke en bruisende biografie mag Miranda zich alsnog op de borst kloppen.

Tick, Tick, Boom...! is te zien bij Netflix.