![Biggie: I Got a Story to Tell [Netflix]](https://cdn.filmtotaal.nl/images/original/4d9e9j40u2qp_hero.jpg)
Met de naam Christopher Wallace werd hij geboren, maar hij werd bekend als The Notorious B.I.G., The Notorious, Biggie Smalls of gewoon Biggie. De rapper werd met zijn unieke ritmes en melodieën begin jaren negentig heel snel bekend als een van de beste rappers. Die reputatie werd vereeuwigd door zijn vroegtijdige dood op vierentwintigjarige leeftijd. Over zijn leven en werk zijn al meerdere documentaires en één speelfilm (Notorious uit 2009) gemaakt. Wat heeft de nieuwe documentaire Biggie: I Got a Story To Tell te bieden, en voor wie is deze gemaakt?
Het antwoord op die eerste vraag is makkelijk te beantwoorden: een groot deel van de docu bestaat uit niet eerder vertoonde homevideo's van Damian Butler, oftewel D-Roc. Deze jeugdvriend van Biggie hoorde bij zijn entourage en was heel vaak bij hem thuis en volgde hem op tour. Maar het antwoord op die tweede vraag blijft open. De rommelige montage en de opbouw van de docu razen soms in vogelvlucht door een hoop gebeurtenissen in het leven van Biggie. Ze schetsen het raplandschap van eind jaren tachtig en begin jaren negentig vluchtig met korte beelden en de platitudes van P-Diddy, waar vooral kenners van het genre en van Biggie wijs uit kunnen worden.
Maar voor hen is bijna alles wat in Biggie: I Got a Story To Tell wordt gepresenteerd al gesneden koek, dus zij kunnen de doelgroep niet zijn. En degene die zijn werk en impact op hiphop nog niet kent, moet het doen met de getuigenissen van opnieuw P-Diddy, die vooral in wollige hyperbolen praat, en enkele vrienden. De muziek voor zichzelf laten spreken gebeurt nauwelijks. Slechts één keer wordt het muzikale van Biggies rappen kort aangestipt, door een jazzmuzikant die Biggies buurman was. Dan verschijnt ook de tekst in beeld, en als je de ontwikkeling van rijm in hiphop kent zie je wat er anders aan is dan wat ervoor kwam en hoe invloedrijk Biggie was. Als je dat al weet, heb je deze docu echter niet nodig.
Misschien is een bio-docu als deze niet de plek voor een uitgebreide muzikale ontleding van Biggies werk, en moeten we maar tevreden zijn met mensen die vertellen dat hij geniaal was en belangrijk, maar niet precies waarom. Ondertussen wordt het chronologische levensverhaal van Christopher Wallace verteld, waarbij elk jaar netjes in letters in beeld wordt gemarkeerd, met zijn leeftijd eronder. Ondanks deze ogenschijnlijk duidelijke, simpele structuur blijft Biggie: I Got a Story to Tell rommelig. Er wordt namelijk voortdurend heen en weer gemonteerd tussen die chronologie en de beelden van D-Roc, die voornamelijk uit 1994 en 1995 komen.
Daarnaast wordt het verhaal verteld aan de hand van interviews met naast kennissen vooral zijn moeder en hemzelf. Terwijl de beelden van D-Roc duidelijk op goedkope videobanden zijn gemaakt, is de rest van de interviews, die door elkaar worden gemonteerd, digitaal geretoucheerd om in dezelfde hd-kwaliteit te presenteren. Dat werkt desoriënterend: er is niet te zien wanneer de verschillende interviews zijn opgenomen, een interview met moeder Voletta Wallace waarin zij jaren later terugblikt op zijn leven, wordt dwars door een interview met hemzelf gemonteerd, en visueel zien ze er hetzelfde uit. Daarnaast zijn er twee verschillende lange interviews met Voletta, die op verschillende locaties (Brooklyn en Jamaica) zijn opgenomen, met verschillende outfits en kapsels, maar die worden gepresenteerd als één continu gesprek.
Al dat rommelige wordt nog eens versterkt door te beginnen en te eindigen met zijn begrafenis. Het is mooi om te zien hoe de straten in Brooklyn gevuld zijn met mensen die hun laatste eerbetoon komen geven aan de overleden rapper. Het is een sterker beeld dan alle hyperbolen van P-Diddy bij elkaar. Door deze keuze wordt zijn levensverhaal ook een tragische raamvertelling, of tenminste, dat lijkt de bedoeling. Maar de gebeurtenissen in de aanloop naar zijn dood, die mogelijk de oorzaak waren, worden erdoorheen gejast of niet eens genoemd. Maar dat Puff Daddy zich leeg voelde na zijn dood, dat krijgen we wel uitgebreid te horen. Maar dat is niet genoeg om de tragedie invoelbaar te maken.
Opvallend is ook wie ontbreekt. Zo wordt verteld dat Biggie zijn hele crew een succesvol debuutalbum wilde geven, waarvoor hij dan ook het gros van de teksten zou schrijven. Dat zouden allemaal kaskrakers worden en moderne klassiekers, zegt men, maar het werd niet meer dan een wens omdat hij op vierentwintigjarige leeftijd al werd neergeschoten. Dat zij al gezamenlijk een succesvol debuutalbum maakten op die manier, en dat daar vooral Lil' Kim bekend van werd en een succesvolle solocarrière op bouwde, komt niet aan bod.
Zij komt als enige prominent lid van zijn naasten uit die tijd niet aan het woord. Wilde ze niet meewerken, of heeft dit te maken met dat zij in die tijd ook een affaire met hem had, en zijn vrouw Faith Evans wel prominent aan het woord komt? Haar rol in Biggie: I Got a Story to Tell is nog een voorbeeld van hoe rommelig de film in elkaar steekt. Zij komt al een paar keer in beeld als zijn vrouw, maar daarna komt pas het verhaal van de moeder van Biggies eerste kind. Die verschijnt echter alleen in een foto, en wordt verder niet meer genoemd na de geboorte van het kind. Later zitten er in een homevideo opeens twee kinderen op de achterbank. Is dat tweede kind dan met zijn vrouw, die net daarvoor vertelde hoe ze hem ontmoette? De manier waarop achteloos die 'nieuwe' homevideo's worden gemonteerd door interviews heen, met af en toe een jaartal in beeld, levert niet meer op dan een reeks losse details, die nooit echt een coherent geheel vormen, terwijl al bewezen is dat dit wel met Biggies levensverhaal kan (zonder dat daar meteen een 'net' Hollywoodverhaal van wordt gemaakt). Het resultaat is ondanks alle persoonlijke beelden een onpersoonlijke, onverschillige en onbelangrijke documentaire.
Biggie: I Got a Story to Tell is te zien bij Netflix.
