Cunningham
Recensie

Cunningham (2019)

Biografische documentaire in 3D over de exotische werken van de befaamde choreograaf Merce Cunningham.

in Recensies
Leestijd: 2 min
Regie: Alla Kovgan | Scenario : Alla Kovgan | Speelduur: 93 minuten | Jaar: 2019

Zijn danswerken interpreteren niet maar presenteren slechts. Als je de Amerikaanse choreograaf Merce Cunningham vroeg wat hij was dan was hij zeker niet blij met kwalificaties als een avant-gardekunstenaar of choreograaf van moderne dans. Nee, Cunningham was vooral zelf een danser die het aan zijn publiek overliet om zijn werk te interpreteren.

De choreograaf, zoals we hem toch maar het beste tegen zijn zin in kunnen noemen, overleed in 2009 en heeft een onmiskenbare indruk achtergelaten op de moderne danswereld. Hij beleefde zijn hoogtijdagen in de periode van 1942 tot 1972 en de werken die hij in deze tijd bedacht staan centraal in de serene biodocu Cunningham. In de spaarzame commentaren legt de maker in audio-opnamen uit dat hij trachtte het voetenwerk van het klassieke ballet te combineren met de mogelijkheden van de torso. Het was zijn doel alles uit het menselijk lichaam te halen wat erin zat.

Om als leek zijn werk acrobatisch te noemen voert echter te ver. Cunninghams werk draait om de synchronie van zijn dansers die vaak in ongebruikelijke aantallen en samenstellingen hun presentatie gaven. Het gaat om de fijnzinnige beheersing van wat je eigenlijk nog het beste atleten zou kunnen noemen. Filmmaker Alla Kovgan schotelt ons een aantal van Cunninghams meest bekende werken voor, uitgevoerd op bijzondere locaties zoals parken, de daken van New York en de tunnel onder de Elbe in Hamburg. De dansers maken deel uit van het meest recente dansgezelschap van de Cunningham Dance Company.

Dit alles wordt op de kijker afgevoerd in 3D, afgewisseld met archiefbeelden van Cunningham en zijn gezelschap die de stukken dansten. Het is alleen merkwaardig dat juist de choreografieën en bijzondere locaties die zich hiervoor lenen vrij kort zijn. Het camerawerk en montage zijn heel bijzonder, maar Kovgan lijkt niet het geduld op te brengen om de kunststukken lang uit te laten spelen of alleen het beeld en de minimale muziek het werk te laten doen. Vaak gaan de dansnummers gepaard met een voice-over of ze worden onderbroken door historische beelden en collages.

Het lijkt er dan ook op dat de filmmaker zowel de fervente dansliefhebber als de geïnteresseerde maar weinig onderlegde nieuwsgierige wil plezieren. Dit hinken op twee gedachten heeft deze documentaire geen goed gedaan. Het resultaat oogt gehaast en rommelig, hetgeen in schril contrast staat met de beheersing en volle aandacht die het werk van Cunningham kenmerkt en verdient.