Regie: Benny Safdie & Josh Safdie | Scenario: Ronald Bronstein, Benny Safdie, Josh Safdie | Cast: Adam Sandler (Howard Ratner), Julia Fox (Julia De Fiore), Lakeith Stanfield (Demany), Kevin Garnett (zichzelf), Idina Menzel (Dinah Ratner), Eric Bogosian (Arno) e.a. | Speelduur: 135 minuten | Jaar: 2019

Uncut Gems is een briljante thriller over hoe het kapitalisme eigenlijk één groot kansspel is, waarbij van tevoren al vaststaat dat bijna niemand kan winnen. Adam Sandler speelt zijn beste rol in jaren als de wanhopige juwelier Howard Ratner, die met een enorme crisis begint, maar toch altijd denkt dat hij de situatie de baas kan worden. Als alles maar precies gaat zoals hij het bedacht heeft. Maar wanneer lukt dat werkelijk in het leven?

Ratner is als redelijk welgestelde juwelier in New York geen kleine of arme jongen. Maar ook hij is een speelbal van grotere financiële krachten, die hem geen moment rust gunnen. Elke beslissing die hij neemt brengt hem telkens dieper in de problemen. Daarmee is hij een typische Safdie-protagonist. De gebroeders Safdie maakten eerder onder andere Heaven Knows What en Good Time, ook films met hoofdpersonen die dat patroon volgden. Ze krijgen nauwelijks de tijd en ruimte om goed na te denken en staan bijna altijd onder enorme stress om het tij te keren, waartoe ze niet echt in staat zijn.

Die druk maken de Safdie broers in Uncut Gems (net als in hun eerdere werk) voelbaar met een nerveuze, opgewonden stijl. Het camerawerk van Darius Khondji zit de acteurs dicht op de huid. Niet op een chaotische manier, maar met een combinatie van beelden uit de losse pols én uitgebalanceerde composities, vol expressief kleurgebruik en (neon)belichting. Composities bewaren het overzicht te midden van de heftige montage van de Safdies, die het moordende tempo van de film bepaalt. Versterkt door de constant drukke, overlappende dialogen zorgt de stijl nog meer dan het verhaal voor de zenuwslopende spanning.

Dat neemt niet weg dat het verhaal wel opgebouwd wordt om die spanning altijd vast te houden. Uncut Gems is als het ware gestructureerd als een basketbalwedstrijd. Een continu eb en vloed van emoties, stress en spanning, waar geen einde aan komt behalve tijdens het rustmoment middenin de film, het diner dat als de pauze in de wedstrijd dient. De wedstrijd van het leven. De synth-tonen van de muziek van Daniel Lopatin drijven de spanning verder op. Vanaf de eerste scène pulseren ze recht je bloedbaan in, om je hart extra snel te laten kloppen. Uncut Gems is geraffineerd gemaakte en zorgvuldig gecontroleerde chaos die je bij de lurven grijpt en lang vasthoudt.