De jaren zeventig in Berlijn waren een verwarrende tijd. De gehate muur verdeelde de arme, vieze stad die veel discriminatie en criminaliteit kende. Het was de tijd van Christiane F., maar ook die van de levenslust en de punkscene. Midden in die vreemde stad die het juk van het verleden met zich meezeult, probeert een ambitieuze Amerikaans danseres haar dromen waar te maken.
In de remake van de klassieker van de Italiaanse horrormeester Dario Argento is het een ondoorzichtige warboel van het goede soort. In een imposant gebouw in art-nouveaustijl, waarvan het uitzicht wordt verpest door dat verfoeide bouwwerk dat oost en west scheidt, lijken zich vreemde dingen af te spelen. Maar is het één grote mindfuck of moet expressief danseres Susie uit Ohio echt vrezen voor haar leven?
In de proloog kan psychiater Josef Klemperer maar met moeite de compleet doorgedraaide Patricia tot rust krijgen wanneer zij zich 's avonds in de stromende regen bij zijn praktijk meldt. Terwijl het meisje tekeergaat over de duivelse intenties van Moeder Markos die haar naam aan het dansinstituut in Kreuzberg verbond, noteert de arts dat het meisje lijdt aan waanbeelden en psychoses. In de dansschool zelf is het vertrek en de verdwijning van Patricia het gesprek van de dag, juist als Susie onbevangen haar auditie komt doen. Klemperer is de laatste die Patricia nog heeft gezien.
De meiden van het instituut proberen allemaal in het gevlei te komen bij de befaamde Madame Blanc, een ijzige dame met passie voor het dansen, de beste in haar vak, maar harde lesmethodes. Wanneer een Russische danseres kritiek levert en er later de brui aan geeft moet een nieuwe hoofddanseres worden gevonden voor het stuk waarvoor intensief gerepeteerd wordt. Susie kent de moves en wordt ondanks haar recente intrede uitverkoren voor de hoofdrol. In een ruimte verderop moet haar Russische schoolgenoot haar houding van zojuist flink bekopen.
Deze remake van de gelijknamige Italiaanse film uit 1977 werd geregisseerd door Luca Guadagnino, bekend van indrukwekkende drama's als Io Sono l'Amore and Call Me By Your Name. Hij gebruikt niet de felle kleuren van het origineel, maar toont ons veel grauw, grijs en fletse tinten. Het sluit goed aan bij het beeld dat velen zullen hebben van het Berlijn dat zich losrukt van het verleden en zich richting nieuw te verwerven vrijheden worstelt. Voor de groteske finale blijkt het bescheiden kleurgebruik nog eens extra effectief en contrastrijk uit te pakken.
Guadagnino laat zijn hoofdrolspeelster en haar medestudenten langzaam opslokken door het statige gebouw waar de dansschool in huist. Het blijkt het bolwerk van zwarte magie dat in de kelders duistere geheimen herbergt. Voortdurend bekruipt je het unheimische gevoel dat Susie en haar nieuwe Britse vriendin Sara zich langzaam in een moeras begeven waar geen ontsnappen meer uit mogelijk is.
Al even indrukwekkend als de vreemde gebeurtenissen die zich meester maken van Susie is de soundtrack van Radiohead-frontman Thom Yorke. Hij levert enkele vocale bijdragen, maar liet zich met name inspireren door de krautrockbeweging die in de jaren zestig opstond en bijvoorbeeld ook te horen is in het werk van David Bowie uit de jaren zeventig. Yorke weeft een intrigerend muzikaal tapijt met als hoogtepunt het stuk Volk dat de danseressen uitvoeren voor publiek.
De muziek van Yorke, de nieuwe hedendaagsedanschoreografieën van Damien Jalet, het wervelende camerawerk en de bloedrode, uit geknoopte touwen bestaande kostuums vormen het cinematografische en narratieve contrapunt van Suspiria. Want waar men zich boven expressief uitleeft, wordt in de diepe krochten van het instituut een doodstrijd gevoerd. Het leidt naar een nog grotere en vooral absurde surrealistische finale die aankomt als een mokerslag. De initiële gedachte is dat Guadagnino zijn hand daar ernstig overspeelt, maar het grenst juist aan het geniale.
Een bijzondere vermelding verdient Tilda Swinton, die eerder werkte met de Italiaanse regisseur. Wie het niet weet kan onmogelijk bemerken dat de Schotse actrice tevens in de huid van arts Klemperer is gekropen. Met de vele lagen protheses en verlaagde stem is ze vrijwel onherkenbaar. De makers, inclusief Swinton zelf, deden nog erg geheimzinnig over de acteur die Klemperer speelde en hadden zelfs de naam Lutz Ebersdorf bedacht, voor de oplettende puzzelaars onder ons een vrije vertaling van Swinton.
Suspiria, met een kleine bijrol voor onze eigen Renée Soutendijk, zal het publiek verdelen. Er zal een groep zijn die hem over de top en kitsch vindt. Het andere kamp zal hem omarmen als een gotisch meesterwerk waarin de onzekerheid van een jonge, enthousiaste danseres de voedingsbodem is voor een duistere kracht. Wat thematiek betreft vindt hij aansluiting bij Mother! van Aronofsky; ook al zo'n ongemakkelijke productie die tweespalt zaaide. Bovengetekende zit overduidelijk in het laatste kamp en kan niet wachten tot de knoop over een vervolg is doorgehakt.
