Het is 2004, en de vijfentwintigjarige Ellis meldt zich aan voor de mariniers bij het Amerikaanse leger. Als zestienjarige werd hij door zijn moeder het huis uitgezet vanwege zijn homoseksualiteit, en is sindsdien min of meer dakloos. Dat is echter een secundaire reden om zich aan te sluiten bij het leger. Hij doet het voornamelijk om zijn waarde aan zijn moeder te bewijzen.
Het Amerikaanse leger is niet bepaald een aangename omgeving voor niet-hetero's. The Inspection geeft de sterk aanwezige homofobie en het conservatieve beeld van mannelijkheid nadrukkelijk weer. Maar in een omgeving waar alleen maar mannen aanwezig zijn, die samen douchen en slapen, ontstaan uiteraard vanzelf implicaties over de seksuele geaardheid van de mannen.
Alle mannen in de film doen zó hun best mannelijk over te komen dat er vanzelf een onderdrukte, maar sterk aanwezige homo-erotische ondertoon ontstaat. De spanning tussen de mannen onderling is om te snijden, wat de vele close-ups op de gezichten prachtig in beeld brengen.
Opvallend is dat de film een positieve indruk van Ellis' ervaring wil achterlaten. Dat lijkt tegenstrijdig met het beeld dat eerder werd geschetst. The Inspection neerzetten als kritiek op het Amerikaanse leger is dan ook een misinterpretatie. De film is niet voor niets geregisseerd door Elegance Bratton, de echte naam van... Ellis French, de man over wie de film gaat.
Bratton is minder geïnteresseerd in het onder vuur nemen van de mariniers, maar wil simpelweg zijn eigen verhaal vertellen. Zijn persoonlijkheid wordt prachtig verbeeld. De introverte blik op een heftige, (a)sociale wereld maakt de invalshoek van The Inspection uniek en verfrissend, in tegenstelling tot explicietere films over het leger zoals Full Metal Jacket. In die zin gaat deze film over identiteit; het leger is slechts een setting om de thematiek over te brengen.
Omdat de focus sterk ligt op het effectief vertellen van het verhaal blijft de kwaliteit van overige elementen wat achter. Dat is begrijpelijk, maar de risicoloze regie, montage, muziek en cinematografie is toch lichtelijk teleurstellend. Het grijze kleurenpalet maakt de film niet erg aangenaam om naar te kijken, en de weinig verrassende cameratechnieken en montage helpen daar niet bij. Bratton voorkomt dat de stijl afleidt van het verhaal, maar zonder audiovisuele ondersteuning brengt hij de emoties ook niet erg effectief over. Het resultaat is een zeer boeiend verhaal, maar een matig indrukwekkende film.
