Voor zijn eerste Hollywoodfilm besloot Darren Aronofsky (Pi en Requiem for a Dream) een door hemzelf geschreven verhaal te verfilmen over een man die uit angst voor de dood alles doet om het eeuwige leven voor zichzelf en zijn overleden vrouw te vinden. The Fountain speelt zich kriskras door elkaar af in de 16e, 21e en 26e eeuw, en concentreert zich op de boom des levens en de fontein van de eeuwige jeugd. Het is een verhaal dat alleen al op papier enorm complex is vanwege de wetenschappelijke en mystieke elementen. Het is geen verhaal dat de kijker heldere antwoorden zal verschaffen, maar vooral zal proberen te beroeren. Een op de intuïtie gerichte, soms regelrecht onbegrijpelijke film uit Hollywood: het mag geen wonder heten dat de productie van Aronofskys derde film niet van een leien dakje ging.
Het is 2001 als productiemaatschappij Warner Bros. bereid is het Aronofsky-project met de werktitel The Last Man te produceren op voorwaarde dat er een zogenaamde A-acteur voor de mannelijke hoofdrol wordt gecast. Die acteur vindt de regisseur in Brad Pitt die er in nauwe samenwerking met hem anderhalf jaar aan werkt. Voor de rol van Izzy wordt Cate Blanchett bij het project betrokken. Met nog enkele weken te gaan zijn bijna alle sets gebouwd in Australië en heeft Pitt al een woeste baard laten groeien. Vlak voor de opnames gaan er echter geruchten dat Warner van de film af wil. Dan trekt Brad Pitt zich ineens terug, omdat hij er niet meer in gelooft. Vlak daarna wordt hij aangenomen om de film Troy te gaan doen. Daarmee is de stekker definitief uit de productie, die dan al een slordige achttien miljoen dollar heeft gekost.
Terwijl Aronofsky zijn wonden likt en aan een nieuw project begint, wordt Hugh Jackman bereid gevonden om de hoofdrol op zich te nemen. Inmiddels is Cate Blanchett niet meer beschikbaar en is het Jackman zelf die Rachel Weisz, Oscarwinnares voor The Constant Gardener en de vriendin van Darren Aronofsky, voorstelt als tegenspeelster. De sets worden vervolgens weer uit de loodsen tevoorschijn getoverd en in 2005 beginnen de opnames. Het budget wordt door Warner verlaagd van zeventig miljoen naar dertig miljoen dollar en na jaren werk verschijnt The Fountain in 2006 dan eindelijk in de Amerikaanse bioscopen. Nu, als een van de laatste landen in de wereld, komt Aronofskys geplaagde project dan ook in Nederland uit. Om ook hier de meningen sterk te verdelen.
In The Fountain speelt Hugh Jackman driemaal hetzelfde personage, maar dan vele eeuwen uit elkaar. De eerste is Tomas, een ontdekkingsreiziger in het zestiende eeuwse Spanje, die op zoek gaat naar de fontein van de eeuwige jeugd om onsterfelijkheid te vinden. De tweede incarnatie van dit personage is dokter Tom Creo die anno 2007 wederom zoekt naar het eeuwige leven als hij zijn vrouw Izzy ziet sterven aan een hersentumor. Creo voert daartoe zelfs experimenten uit met boomweefselimplantaten uit Guatemala, allemaal zeer tegen de zin van collega Lillian Guzetti, een intense rol van Ellen Burstyn. En dan is er ook nog de derde, meest bizarre incarnatie van Jackmans personage in de 26e eeuw, waarin de kale astronaut Tommy zijn Izzy levend houdt in een wolk sterrenstof zwevend in het heelal.
Aronofsky trekt deze drie tijdperken op rondom het tot waanzin gedreven personage Tom, die de dood niet kan of wil accepteren. De sleutel tot onsterfelijkheid zoekt hij uit liefde, uit wetenschappelijk oogpunt en uit onwil de dood te accepteren als een eindpunt in plaats van een nieuw begin, zoals in vele godsdiensten en geloven wordt voorspeld. Huiscomponist Clint Mansell voorzag dit wonderschone, geheel CGI-loze universum van een uitzonderlijk dramatische, dikke score, die de gehele film een droevige, wat verontrustende toon meegeeft. Ondanks de aangrijpende muzikale omlijsting wordt meeleven vooral mogelijk in het hedendaagse gedeelte, terwijl de sequenties in de 16e en 26e eeuw vooral inspelen op de intuïtie.
Zelf vertelde de regisseur dat hij een A-acteur als Brad Pitt of Hugh Jackman noodzakelijk achtte om de kijker de eerste twintig onbegrijpelijke minuten door te loodsen. Gelijk heeft hij: door het verwarrende begin wordt de kijker gedwongen om een andere manier van kijken en begrijpen aan te wenden. Door de cyclische in plaats van lineaire vertelstructuur, door de zich als een mantra repeterende woorden van personage Izzy en de steeds terugkerende symbolen zoals de boom en de fontein van het eeuwige leven, gooit The Fountain de kijker in het diepe, zonder hem weer omhoog te halen. De climax is weliswaar overdonderend en bloedmooi, maar geeft geen definitief antwoord op de vele opgeworpen vragen. Het levert al met al een onvergetelijke kijkervaring op, waarmee slechts een klein publiek uit de voeten zal kunnen.
