Tulpan
Recensie

Tulpan (2008)

Sergei Dvortsevoy toont ons het leven op een Kazachse steppe waar het nomadenbestaan voor de huidige generatie niet meer vanzelfsprekend is.

in Recensies
Leestijd: 2 min 16 sec
Regie: Sergei Dvortsevoy | Cast: Tolepbergen Baisakalov (Asa), Samal Esljamova (Samal), Ondas Besikbasov (Ondas), Askhat Kuchencherekov (Boni) | Speelduur: 100 minuten | Jaar: 2008

De eerste speelfilm van documentarist Sergei Dvortsevoy toont ons het leven op een Kazachse steppe waar het nomadenbestaan voor de huidige generatie niet meer vanzelfsprekend is en zodoende in gevaar komt. Het stadsleven is voor te veel jongeren een te grote verleiding gebleken. Een kans om te studeren laten ze zich begrijpelijkerwijze niet ontnemen. Dvortsevoy laat echter zien dat sommigen desalniettemin dromen herbergen over het eenvoudige bestaan op het vlakke land. Hetgeen niet betekent dat deze beslissing van enige twijfel gespeend is.

In Tulpan belichaamt hoofdpersonage Asa de hoop voor het in stand houden van het ambachtelijke beroep van de oudere generatie. Na zijn opleiding als marinier te hebben doorlopen, wil hij zich richten op een bestaan als schaapherder. Na zijn terugkomst loopt hij stage bij de echtgenoot van zijn zus die al geruime tijd een flinke kudde onder zijn hoede heeft en hem het een en ander kan leren. Om als opvolger te dienen moet hij diens stugge baas eerst aantonen dat hij een gezin weet te stichten en om dit te bewerkstelligen moet hij de schuchtere Tulpan, de enige beschikbare kandidate in wijde omtrek, het hof zien te maken. Helaas gaat dit niet erg goed.

Dvortsevoy maakt bij dit alles gebruik van lange shots waarin mensen en dieren zich in de loop van de dag voortbewegen, iets wat zijn verleden als documentairemaker verraadt. Hij spendeerde vier jaar om de film zo op te nemen als hij voor ogen had. Zo zien we de familie zich in en om de tent scharen met alle bedrijvigheid die daarmee gepaard gaat. De allerkleinste galoppeert de hele dag op zijn stok en de iets oudere dochter zingt onophoudelijk vele mooie liederen van haar volk, zij het op een vrij luid niveau. Dit geeft de film een charme die het simpele romantische verhaal enigszins verdoezelt. Deze charme draagt ook bij aan het beoogde realisme, iets wat eerlijkheidshalve niet geheel nieuw aanvoelt.

De film werkt het beste wanneer het zich enkel richt op de feiten. Het is namelijk interessant om te zien hoe in dit gebied een schaapherder zijn kudde bij elkaar weet te houden tijdens een zandstorm en hoe deze betrokken man omgaat met lammeren die regelmatig dood geboren worden. Dvortsevoy was documentairemaker en dat zie je duidelijk terug in de beste momenten van de film. Het verhaal van Asa weet ten opzichte van het realistisch in beeld gebrachte nomadenbestaan daarentegen niet bijster interessant te worden. Zijn personage is daarvoor te naïef om diens carrièrekeuze voor iedereen begrijpelijk te maken en geldt daarom eigenlijk niet echt als leidraad voor het volk, het gebied en het ambacht.