9
Recensie

9 (2009)

9 wordt door een oude professor op een verwoeste aarde gezet. Met hulp van Tim Burton en Timur Bekmambetov maakte Shane Acker een wat simplistisch, maar prachtig animatie-epos.

in Recensies
Leestijd: 3 min 18 sec
Regie: Shane Acker | Stemmencast: Elijah Wood (#9), Christopher Plummer (#1), Jennifer Connelly (#7), John C. Reilly (#5) e.a. | Speelduur: 80 minuten | Jaar: 2009

In 2005 maakte regisseur Shane Acker een korte animatiefilm getiteld 9. Hij ontving een Academy Award-nominatie en velen, onder wie Tim Burton en Timur Bekmambetov (Wanted), waren zeer onder de indruk. Deze heren besloten Acker dan ook te helpen als producenten om er een bioscoopfilm van te kunnen maken. Hun invloeden, aangevuld met een Disney/Pixar-sausje, leveren een inhoudelijk wat simplistisch, maar visueel prachtig animatie-epos op.

Een oude man legt de laatste hand aan een lappenpop met nummer negen op zijn rug. De pop heeft mechanismen in zich om te kunnen bewegen, kijken en praten. Als hij ontwaakt en schrikt van het beeld van een volledig verwoeste wereld, blijkt hij dus ook nog emoties te hebben. Zoals te verwachten valt, ontdekt hij dat er nog acht poppen zijn gemaakt, maar nummer 2 vertelt hem dat die niet meer allemaal ‘leven’. “Ze kozen hun eigen pad”, zegt nummer 1. De resterende poppen leven in een schuilplaats uit angst voor machines die rondzwerven en alles vernietigen wat beweegt. De nieuwsgierige 9 zet de anderen aan om samen op zoek te gaan naar de inmiddels verdwenen nummer 2, de oorsprong van de machines en de mysterieuze sleutel die hij meekreeg van zijn schepper.

Een verwoeste wereld waarin de mens vrijwel geheel is uitgestorven. Het is een populair concept en de variaties beginnen dan ook steeds meer op elkaar te lijken. Ook 9 brengt wat dat betreft weinig nieuws. Het zijn de sfeer en de animaties die de film sterk maken. De invloeden van Burton en Bekmambetov zijn hierin duidelijk zichtbaar, maar Acker heeft er zijn eigen draai aan gegeven. Zo zijn niet alleen de omgevingen en de lappenpoppen prachtig geanimeerd, ook de machines zijn angstaanjagend en worden ronduit fantastisch neergezet. Ze lijken geïmporteerd uit een Terminator-film en hebben ook wel iets weg van de robots uit Star Wars, maar dat deert niet. Ze zijn groots, machtig en ze knallen de bioscoopzaal binnen. Waarom is er eigenlijk geen 3D-versie van de film gemaakt? Misschien wel omdat het dan té heftig zou worden.

Scenarist Pamela Pettler heeft zich helaas iets te veel door Disney/Pixar laten beïnvloeden. De verhaalontwikkeling en spanningsboog zijn dusdanig clichématig dat het stoort. Het weerhoudt de film er vooral van om echt een volwassen animatiefilm te worden. Iets waar de Amerikanen, in tegenstelling tot de Aziatische collega’s, sowieso maar zelden in slagen. De makers kozen voor een ‘veilig’ Hollywoodverhaal met een overtrokken spirituele climax. Een meer open einde waarin niet alles was dichtgesmeerd, had de wat korte speelduur goed kunnen maken. Nu is het tachtig minuten lang prima vermaak - dat wel - maar ook geen minuut meer.

Morgen, op 09-09-09, wordt 9 in roulatie gebracht; het is gelijk ook de enige grap van de film. Uiterst serieus zijn de poppen en zo worden ze ook door de animatoren behandeld. Dus geen flauwe grappen over het ‘pop-zijn’ zoals in Toy Story. Het werkt, maar een vleugje humor had niet misstaan. De film neemt zichzelf erg serieus en daardoor vallen de inconsequenties extra op. Zo worden de mechanismen waarmee de poppen bewegen en praten wel getoond, maar hoe de poppen aan zo’n menselijke mimiek komen, blijft onduidelijk.

Acker levert bij zijn debuut een film af waarbij je een hoop op de koop toe neemt, omdat de animaties, de ‘cameravoering’, de effecten en de muziek gewoon dik in orde zijn. Ook de stemacteurs zijn goed gecast. Elijah Wood doet als 9 zijn Frodo Baggins-kunstje nog eens dunnetjes over, maar dat was ook de reden dat juist híj gevraagd werd. En het moet gezegd: een goede keus, hij overtuigt. John C. Reilly is slim gecast als allemansvriend #5 en ook Christoffer Plummers heerlijk rauwe stem is perfect voor de leider #1. De oude professor (Alan Oppenheimer) zegt het in de voice-over al: “We had such potential, such promise”. Ondanks dat het niet allemaal even origineel is uitgewerkt, spat en beukt 9 van het scherm.