Onder artistieke vrijheid valt onder andere het recht om zelf het privéleven van een historisch figuur in te vullen. En je hebt ook weinig keuze wanneer niemand kan vertellen hoe deze beroemdheid in het dagelijks leven was. Emily Brontë, schrijfster van een van de beroemdste klassieke romans, was zo'n mysterieus figuur. Maar in een verhaal vind je vaak de essentie van de schrijver, en daar maakt Emily gretig gebruik van.
Dit is een grotendeels verzonnen autobiografische film. Op Emily's vroegtijdige sterfbed eist haar zus, ook een beroemd schrijver in spe, Charlotte Brontë, een verklaring voor het meesterwerk Wuthering Heights. Het boek is zo meesterlijk en vals, daar moet wel meer achter zitten. De kijker krijgt een antwoord op die vraag via een intense en vooral hypothetische blik op Emily's korte leven.
'The strange one', zo noemen de mensen uit het dorp Emily volgens Charlotte. Binnen het gezin is Emily in ieder geval de vreemde eend met haar teruggetrokken gedrag. Alleen haar broer Branwell denkt daar anders over, want de twee gaan regelmatig op pad om te kletsen, roken, en in het donker bij mensen naar binnen gluren. Als hun vader besluit dat Emily les in Frans zou moeten krijgen van de lokale preker en het goed met hem kan vinden, is Branwell daar niet helemaal blij mee.
Het duurt even voordat je echt in de film zit. Emily loopt in de eerste instantie rond met een schuwe blik, voelt zich nergens thuis. Waarom is niet helemaal duidelijk, en ze lijkt er zichzelf ook enigszins aan te storen maar wil er tegelijkertijd niks aan veranderen. Maar dan komt de avond waarop ze thuis een spelletje 'wie ben ik' spelen; Emily's personage slokt je aandacht op als ze vol overtuiging doet alsof ze bezeten is door hun overleden moeder. Dat is gemeen, maar immens intrigerend.
Wuthering Heights is een rauw boek. Een van de kenmerken is dat er geen enkel prettig personage in zit. Er zit ook intense liefde in tussen twee personages die nooit bloeit omdat ze zo gemeen zijn tegen elkaar. Kate Bush schreef er zelfs een lied over dat ook weer wereldberoemd werd. Emily verzint dat deze rauwheid voortkwam uit Emily's eigen ervaringen met haar familie - met name haar broer - en de preker. En er zit ook liefde in, maar bij wie Emily's hart het meeste ligt wordt nooit helemaal helder.
De film is het regiedebuut van actrice Frances O'Conner. Geen bekende naam, maar haar ervaring voor de camera blijkt groot genoeg om van achter de camera een sterk semi-fictief drama af te leveren. Sterker nog: de film durft bij vlagen zelfs experimenteel te zijn. Hier en daar een aparte keuze voor een shot, bijzondere fade-outs en harde, plotse montages.
Het werkt perfect, want ze maken van Emily een vreemde eend tussen andere kostuumdrama's. In het echt was Emily Brontë een halve kluizenaar, maar zus Charlotte was vermoedelijk niet helemaal eerlijk in haar karakterbeschrijvingen. Ze was anders, dat staat vast. Dus het is een verstandig besluit geweest om deze uit de duim gezogen vertelling een vreemd sausje te geven. Het is absoluut een toegankelijke film, maar af en toe durft hij van de begane paden af te gaan.
De begeleidende muziek van Abel Korzeniowski draagt een steentje bij aan de algehele sfeer. Over het algemeen zijn het klassieke en minimalistische klanken die aan Philip Glass doen denken, met af en toe een voorzichtig elektronisch klinkend instrument om de soms afwijkende toon kracht bij te zetten.
Uiteindelijk mag je het best een duister Wuthering Heights-sprookje noemen. Emily overkomt dingen die in het boek zitten, vooral met mensen die van haar houden maar hun liefde uiten door kille streken uit te halen. En toch hoef je het boek niet te hebben gelezen om deze film te kunnen waarderen, het zorgt puur voor een extra laag. Wie weet motiveert het je om de klassieker te (her)lezen.
