About Elly
Recensie

About Elly (2009)

Dat films uit Iran niet altijd politiek beladen hoeven te zijn, bewijst About Elly, een film die net zo goed in Nederland gemaakt had kunnen worden.

in Recensies
Leestijd: 2 min 29 sec
Regie: Asghar Farhadi | Cast: Golshifteh Farahani (Sepideh), Shahab Hosseini (Ahmad), Taraneh Alidoosti (Elly), Mani Haghighi (Amir), e.a. | Speelduur: 119 minuten | Jaar: 2009

Bij een film uit Iran is de verleiding groot om alles wat je ziet een politieke lading mee te geven. Alsof alle Iraanse filmmakers alleen maar kunst willen maken die tegen het regime van president Ahmadinejad is gericht. Dat is natuurlijk onzin, want ook in Iran leven kunstenaars die in de eerste plaats iets willen zeggen over de menselijke psychologie en helemaal niet geïnteresseerd zijn in een politieke boodschap. Dat is dan ook precies wat regisseur Asghar Farhadi voor ogen stond in About Elly, een film die (minus de hoofddoeken) even goed in Frankrijk of de Verenigde Staten gemaakt had kunnen worden.

About Elly, een moderne variant op L’Avventura van Michelangelo Antonioni, draait om drie koppels die de drukte van Teheran voor een weekendje achter zich laten en willen uitrusten aan de kust net buiten de stad. De officieuze leidster van de groep is Sepideh, de vrouw die alles regelt en het voortouw neemt als er iets moet gebeuren. Zij had dan ook het idee opgevat om goede vriend Ahmad, die op zoek is naar een vrouw, te koppelen aan Elly, de lerares van haar dochter. Ze nodigt Elly uit voor het weekendje en alles lijkt uitermate voorspoedig te gaan totdat Elly plotseling verdwijnt.

Voor een film uit Iran is About Elly, bekroond met de Zilveren Beer in Berlijn, opmerkelijk toegankelijk. Het eerste half uur, waarin de personages worden geïntroduceerd en de relaties tussen hen op speelse manier worden neergezet, heeft een aangenaam tempo dat ook voor een wat groter publiek prima geschikt is. Pas als Elly verdwijnt, in een scène die qua spanningsopbouw fantastisch in elkaar zit, wordt de film grimmiger.

Elly’s verdwijning brengt spanningen teweeg in de eens zo harmonieuze groep en roept vragen op over hoe goed zij Elly en elkaar nu echt kennen. Farhadi neemt de tijd om alle onderlinge spanningsvelden goed uit te werken en duidelijk te maken hoe snel mensen elkaar van het ene op het andere moment kunnen gaan wantrouwen. De woede richt zich vooral op Sepideh, die gespeeld wordt door de Iraanse actrice Golshifteh Farahani die een tijdje terug nog in het nieuws was omdat ze door haar overheid werd bestraft vanwege haar rol in Ridley Scotts Body of Lies.

Sepideh bedoelt het allemaal goed en heeft het beste met iedereen voor, maar als zondebok is zij de meest voor de hand liggende kandidaat. Sepideh heeft Elly namelijk uitgenodigd, dus zal zij haar ook wel het beste kennen. De manier waarop de groep, eerst nog aarzelend maar gaandeweg steeds zelfverzekerder, haar gaat beschuldigen is fascinerend om te zien. Net zoals de hele film een buitengewoon interessant gedachte-experiment uitwerkt. De vraag wat je zelf zou doen in zo’n situatie dringt zich dan ook steeds meer op en als een film dat effect bij de kijker weet te bereiken, is dat altijd een compliment waard.