Ten tijde van het Romeinse Rijk was homoseksualiteit in Italië zo alledaags dat de Romeinen er in het Latijn niet eens een eigen woord voor hadden. Echter, sinds in dit land een stevige rooms-katholieke wind is gaan waaien, is de tolerantie (of eigenlijk onverschilligheid) die de oude Romeinen voor homoseksualiteit hadden steeds meer gesmoord in machismo en conservatieve waarden, waardoor Italië vandaag de dag te boek staat als een van de minst prettige landen in de westerse wereld om uit de kast te komen. Mine Vaganti verkent op een prettig komische wijze hoe conservatieve familiewaarden en een homoseksuele levensstijl elkaar behoorlijk in de weg kunnen zitten.
Tomasso is de jongste telg uit een conservatieve Italiaanse familie die al enkele decennia een grote speler is in de pasta-industrie. Zoals de traditie voorschrijft, is het de bedoeling dat Tomasso en zijn oudere broer beiden komen werken in het familiebedrijf en dit op zekere termijn over zullen nemen. De ingetogen Tomasso zit daar niet bepaald op te wachten en denkt een uitweg te hebben gevonden door tijdens een familiediner zijn homoseksualiteit bekend te maken, die hij tot nu toe steeds voor zijn conservatieve familieleden verborgen heeft gehouden. Tomasso kent zijn familie (en zijn vader in het bijzonder) goed genoeg om te weten dat deze coming-out zal betekenen dat de familie alle banden met hem zal verbreken, wat hem zal ontslaan van zijn familieverplichtingen waardoor hij zich kan richten op zijn ambitie professioneel schrijver te worden.
Echter, tot zijn grote verrassing wordt bij dit diner het gras voor Tomasso's voeten weggemaaid door zijn oudere broer Antonio. Resultaat: de pater familias krijgt een hartaanval, de familie voelt zich te schande gemaakt en niet Tomasso maar Antonio wordt in de ban gedaan. Als in een koninklijke familie wordt Tomasso ineens als nieuwe troonopvolger naar voren schoven voor een positie binnen het familiebedrijf, iets wat hij voorheen juist koste wat kost probeerde te vermijden. Uit de kast komen geldt nog steeds als een uitweg, maar met alle recente gebeurtenissen ziet Tomasso daar geen enkele mogelijkheid toe zonder zijn familie nog meer verdriet aan te doen. En dus ondergaat Tomasso lijdzaam het inwerkproces om zich bekend te maken met het familiebedrijf. Daarvoor wordt hij gekoppeld aan de mooie Alba, in wier donkerbruine ogen het erg makkelijk verdrinken is, zelfs al ben je van de herenliefde.
Wanneer Mine Vaganti een in Italië gesitueerde Hollywoodfilm zou zijn geweest, dan was de setting waarschijnlijk afgedaan als clichématig, of zelfs als "Italiaanser dan Italië". Immers, een grote, kleurrijke Italiaanse familie die in de pasta-industrie zit en regelmatig met alle leden aan een grote, ronde tafel uitgebreid zit te eten en te kibbelen (dit alles met levendige kleuren en zwierige camerabewegingen in beeld gebracht), doet erg denken aan de clichés die Hollywood graag hanteert wanneer het op Europese culturen aankomt. Maar aangezien het hier een volledig Italiaanse productie betreft, valt dit best eenvoudig te vergeven. Vooral omdat de vertrouwde, conservatieve clichés tegenover een levensstijl worden geplaatst waarvoor in dat clichébeeld geen plaats blijkt te zijn.
Het thema homoseksualiteit combineren met humor pakt in films maar zelden goed uit. Zelfs in de gevallen waarin dit wel lukt, is subtiliteit vaak ver te zoeken. Dikwijls wordt een beroep gedaan op flauwe stereotypen en voor de hand liggende (platte) humor. Mine Vaganti slaagt erin om zowel grappig, subtiel als politiek correct te zijn en doet dat vooral door de focus niet te veel te leggen op de homoseksualiteit van de hoofdpersoon. Deze is in de eerste plaats een jongeman wiens levensstijl en ambities afwijken van degene die zijn familieleden voor ogen hebben; zijn seksuele voorkeur staat daar grotendeels los van. Daarnaast helpt het enorm dat Tomasso als een intelligent en gevoelig mens wordt neergezet, die eigenlijk gerust de meest ingetogene van zijn familie kan worden genoemd.
Jammer genoeg lijkt het erop dat de makers na twee derde van de film toch besloten hebben dat een subtiele aanpak de humor in de weg stond. Op dat moment arriveren namelijk enkele oud-studiegenoten van Tomasso die hun homoseksualiteit een stuk prominenter uitdragen en vervolgens enkele dagen blijven logeren bij Tomasso's familie. Dat uit zich in een aantal flauwe situaties waarin drie hysterische nichten moeten proberen zich in te houden om te voorkomen dat Tomasso's familieleden vermoedens zouden krijgen van hun (en Tomasso's) homoseksualiteit. In deze onnodige scènes wordt veel meer op de simpele lach gemikt, waardoor ze erg uit de toon vallen ten opzichte van de rest van de film. Gelukkig eindigt Mine Vaganti niet veel later met een opvallend integer en abstract einde. Een behoorlijke goedmaker, maar een gelijmde vaas is nu eenmaal nooit zo mooi als een vaas die niet werd gebroken.
