De Canadese regisseur David Cronenberg maakte naam met thrillers en horrors, vaak voorzien van een duister psychologisch randje. Dat leverde verontrustende, bloederige films op, vooral in zijn vroege carrière. De afgelopen jaren is het wat subtieler geworden. In A History of Violence en Eastern Promises zat nog genoeg spanning en geweld, maar het drama begon ook een belangrijke rol in te nemen. En altijd bleef dat broeiende gevaar onder de oppervlakte aanwezig, binnenin de personages. Met A Dangerous Method lijkt de cineast heel lang een andere kant op te gaan. Te lang misschien.
A Dangerous Method opent in het Zürich van 1904, waar psycholoog Carl Jung een patiënt met ernstige spasmes (Keira Knightley, die zich hier niet bepaald inhoudt) probeert te behandelen. De recente theorieën van Sigmund Freud spreken hem aan, en dus besluit hij op bezoek te gaan in Wenen. De twee wisselen gedachtes uit, Freud ziet zelfs wel een opvolger in Jung, maar dan blijken de twee toch verschillende ideeën op de psychoanalyse na te houden. Het grootste deel van de film bestaat uit hun gefilosofeer en een affaire tussen Jung en zijn patiënt.
Een hele tijd kabbelt A Dangerous Method op die manier voort. Er zit weinig pakkends in de meningsverschillen tussen Jung en Freud, zeker voor degenen die al bekend zijn met de basis van hun theorieën. Steeds duidelijker benadrukt Cronenberg die verschillende gedachtegangen. De spanning bereikt een minimum en het wordt al snel vermoeiend. Zelfs hoofdrolspelers Michael Fassbender en Viggo Mortensen, toch niet de minste acteurs, weten daar maar weinig aan te veranderen. Tot het laatste half uur mist de film intrige of een duidelijke kapstok om alles aan op te hangen. En dan wordt opeens duidelijk waar de regisseur heen wil.
Met zijn nieuwste film heeft Cronenberg geen gedramatiseerde versie van de relatie tussen Jung en Freud willen maken - hoewel een groot deel dat doet vermoeden - maar een groter verhaal willen vertellen. Het gaat hem om de dingen die onzichtbaar zijn aan de oppervlakte. Hoe rationeel deze twee mannen ook kunnen discussiëren over de menselijke psyche, de frictie tussen hen laat zich niet via de wetenschap verklaren. Achter al die diep filosofische gesprekken schuilen starre geloofsovertuigingen. Tegen het einde van de film begint de nabije opkomst van het nationaal-socialisme op de achtergrond een belangrijke rol te spelen. Dit psychologisch drama gaat dus verder dan de twee hoofdpersonen. Het verbeeldt de duistere, onverklaarbare kant van mensen.
En zo wordt A Dangerous Method toch weer vintage Cronenberg. Nodeloos lang duurt het tot de regisseur zijn film richting geeft, maar dan zet hij de kijker toch op een interessant spoor. Hij laat zien dat zelfs de meest rationeel denkende personen hun eigen beweegredenen maar tot een bepaald punt kunnen begrijpen. Zelfs bij hen broeit er een redeloosheid. Zo blijkt A Dangerous Method na anderhalf uur toch een van Cronenbergs meest donkere films te zijn geworden.
