Geen enkele film in de geschiedenis zal zoveel onvergetelijke oneliners hebben geproduceerd als Casablanca. Heres looking at you, kid, Play it Sam, Louis, I think this is the beginning of a beautiful friendship zijn allemaal klassieke uitspraken geworden die bijna zeventig jaar na de première van de film nog steeds in het collectieve filmgeheugen gegrift staan. Naar aanleiding van een retrospectief rondom Ingrid Bergman brengt het Filmmuseum, of Eye Film Instituut zoals de verschrikkelijke nieuwe naam luidt, de geliefde klassieker terug in de bioscopen in een gerestaureerde versie.
Casablanca, uit 1942, werd gemaakt terwijl de Tweede Wereldoorlog nog in volle gang was en gaat over Rick Blaine, café-eigenaar in Casablanca, een overgangsplek waar Europeanen het continent probeerden te ontvluchten om in de Verenigde Staten te komen. Blaine is een opportunist die zijn vertrouwen in de mensheid grotendeels heeft verloren door gebeurtenissen in het verleden. Dat verandert als verzetsstrijder Victor Laszlo met zijn vrouw Ilsa Lund in Casablanca arriveren. Blaine en Lund hebben een gezamenlijke geschiedenis die door hun plotselinge hereniging weer wordt opgerakeld.
Waar veel klassiekers het moeilijk hebben de tand des tijds te doorstaan, ligt dat bij Casablanca anders. Het fantastische scenario van de gebroeders Julius en Philip Epstein en Howard Koch staat nog steeds als een huis en kent een prettig hoog tempo dat ervoor zorgt dat de film geen moment inzakt. Daar is doodeenvoudig geen tijd voor met alle snedige oneliners die de personages voortdurend in de mond worden gelegd.
Maar wat Casablanca echt tot de ultieme filmklassieker maakt, is de chemie tussen de twee hoofdpersonen. Humphrey Bogart was nooit beter dan als de nukkige Rick Blaine, die het vuur in zijn hart weer ontstoken ziet worden door de terugkeer van een verloren liefde. En in het gezicht van Ingrid Bergman, door de stilistische regels van het Amerikaanse studiosysteem uiteraard op zijn mooist in beeld gebracht, zou je makkelijk kunnen verdrinken. De magie tussen die twee is nog steeds ongeëvenaard en is niets minder dan filmmagie. De kans om dat nu weer op het witte doek te zien, zou niemand aan zich voorbij moeten laten gaan.