Jimmy Picard is een Blackfoot-indiaan met een knoeperd van een oorlogstrauma. Dit uit zich zowel geestelijk als fysiek met ernstige black-outs en migraineaanvallen. Zijn zus kan het niet langer aanzien en besluit Jimmy op te laten nemen in een psychiatrische kliniek in Kansas. Omdat de reguliere artsen maar niet kunnen ontdekken wat er met de veteraan aan de hand is, besluiten ze het over een onorthodoxe boeg te gooien. De zonderlinge Franse antropoloog George Devereux, die eigenlijk een Hongaarse jood is, wordt op de trein naar Kansas gezet om Jimmy aan een serie therapiesessies te onderwerpen. Devereux heeft een tijd bij de Navajos gewoond en hoopt met zijn kennis van de indianencultuur tot Jimmy door te kunnen dringen. Op de divan haalt Jimmy herinneringen, dromen en zijn traumas naar boven.
Devereuxs collegas hebben zo hun bedenkingen bij zijn onalledaagse methodiek. Hij is immers niet eens een echte arts en de vraag is of psychologie van de koude grond de beste manier is om Jimmy weer op de been te helpen. De film, die als werktitel Jimmy P. Psychotherapy of a Plain Indian meekreeg, is gebaseerd op het boek dat de echte George Devereux schreef over zijn behandeling van Picard. Het werk dat in 1951 verscheen, legde door de combinatie van antropologie en intuïtieve psychoanalyse de grondslag voor de zogenaamde etnopsychiatrie, waarbij de oorzaak van psychische problemen wordt gezocht in etnische factoren. Tot op de dag van vandaag blijft de werkwijze die Devereux hanteerde controversieel en dubieus. De twee mannen werden echter hechte vrienden.
Regisseur Arnaud Desplechin plaatst in de hoofdrollen twee compleet uiteenlopende personages tegenover elkaar. Jimmy is een stugge, maar fijngevoelige man die praat in een staccato basstem. Zijn behandelaar Devereux is een excentrieke wetenschapper die kwakkelt met zijn gezondheid. Hij overschat zichzelf behoorlijk en bluft zich door zijn opdracht heen. Ze worden vertolkt door respectievelijke Benicio del Toro en Mathieu Amalric; beiden krachtige acteurs met wie Desplechin zich zeer gelukkig mag prijzen. Helaas kregen de twee titanen een script te verstouwen waar nauwelijks doorheen te komen is. De herinneringen uit Jimmys jeugd, vooral die met de liefde te maken hebben, zijn een nimmer aflatende stroom van verwarrende impressies waar nauwelijks een touw aan vast te knopen is. De gehusselde chronologie schept nog meer chaos.
De hoofdmoot van dit drama wordt gevormd door ellenlange gesprekken die de twee heren met elkaar voeren. De kijker wordt hierbij compleet buitengesloten. Het zijn gortdroge dialogen waar weinig spannends aan te beleven valt, hoeveel inzetjes er ook ingestart worden om de verhalen te illustreren. Bovendien is het verloop van de sessies behoorlijk atypisch en worden er merkwaardige accenten gelegd. Een dreigend conflict wordt de ene keer in de kiem gesmoord en de keer erop compleet genegeerd. Desplechin probeert de boel nog wat in te kleuren met onaffe zijplotjes, zoals de scharrel die Devereux komt bezoeken, maar de saaiheid wordt er niet mee doorbroken. Jimmy P. heeft de juiste papieren voor een indringend drama over twee mannen die elkaars leven en cultuur verrijken. De uitwerking is echter een teleurstellende en tergend trage exercitie.
