De lijst van verfilmde toneelstukken is schier oneindig. Alleen al van William Shakespeares werk zijn meer dan vierhonderd films gemaakt. Een toneelbewerking is dus allerminst bijzonder, maar Onder Water doet toch iets aparts: het maakt van het komische theaterstuk 'Apocalypse How' een grauw drama.
Foekje is volwassen en verknipt. Voornamelijk door haar ouders, want die hebben hun kinderen getraind om te overleven in het geval de wereld vergaat. Haar vader is net overleden, en wanneer haar moeder niet komt opdagen voor de afscheidsceremonie zoekt Foekje haar op, samen met haar partner die haar onlangs heeft bedrogen. Bij aankomst blijkt moeder te wonen in een bunker onder haar huis. Wanneer ze ontdekt dat Foekje op haar geld aast doet ze de deur op slot, waardoor ze nu met z'n drieën ondergronds zitten.
Dit is zeker geen komedie, zelfs niet een hele zwarte. Hooguit wat gegrinnik omdat Foekjes partner Evert weigert zijn mondkapje af te doen. Het is niet duidelijk waarom ervoor gekozen is om het genre volledig te veranderen, maar het geeft in ieder geval het Nederlandse sentiment over wappies beter weer: dit zijn vermoeiende mensen die anderen het leven zuur maken.
Onder Water vertelt het verhaal van een volwassen vrouw die zich moet leren losrukken van haar moeder, die zelfs na jarenlang geen contact nog steeds haar leven domineert via nare herinneringen. Een plot over opgesloten zitten in een bunker werkt als komedie vermoedelijk wel wat beter. Nu blijven Foekje en Evert voor lange tijd kalm zodra ze zijn opgesloten, en dat voelt onlogisch. Ze hadden Nels voedselvoorraad kunnen aanvallen, apparatuur kunnen vernielen, met z'n tweeën Nel kunnen overmeesteren en de deurcode afdwingen.
Nu blijven ze rustig chillen met een kopje koffie en gesprekken. Tussendoor zien we momenten uit Foekjes jeugd waarin hun moeder haar en haar jongere zusje Tess opsluit in een ondergrondse slaapkamer zodat ze alvast kunnen wennen aan dit duistere leven wanneer buiten 'de revolutie uitbreekt'. Foekje zelf doet net zo hard haar best om Tess te overtuigen haar mond te houden tegen anderen over deze gezinssituatie.
Ondanks dat het geforceerd aanvoelt is dit middenstuk het meest interessant. De acteurs zijn dezelfde mensen die de rollen vertolkten op de planken, ze kennen hun personage al. Het huiveringwekkende idee dat ouders hun kinderen dit aandoen gaat niet in de koude kleren zitten. Hoe jongere zus Tess uiteindelijk het gezin ontvlucht, is een realistische conclusie voor mensen die proberen te ontsnappen aan de door de maatschappij opgelegde verplichting je familiebanden nooit te verbreken. Dat het Foekje nog niet is gelukt, is begrijpelijk, en je gunt het haar van harte.
Een deel van de bescheiden cast heeft meegesleuteld aan het scenario. De dialogen zijn vaak typisch Nederlandse scripttaal: onrealistische gesprekken met veel gezegden en uitdrukkingen. Geen idee wie het grappig bedoelde 'vleestandenborsteltje spelen' heeft verzonnen, maar het slaat de plank mis. Hoe Nel al die tijd heeft overleefd in de bunker en hoe ze dit blijft doen wordt ook nooit duidelijk. Wanneer ze iets heeft gekookt merkt Evert op dat de verpakking aangeeft dat het al vijf jaar over datum is.
De film bouwt niet op naar een spannende laatste akte, maar eindigt met een onbevredigend 'was dit het nou'-gevoel. De climax is vrij makkelijk en de afronding kort voor de aftiteling is de meest luie manier van drama creëren. De afwisseling tussen Foekjes heden en verleden blijkt dan toch het krachtigst, ondanks de gebreken in het plot. Het had veel meer kunnen zijn, maar het is in ieder geval niet niks.
