Gemengde scholen zijn zo gek nog niet. Oké, er wordt getreiterd bij de vleet en je moet aardig wat ellebogenwerk verzetten om bij de groep te horen, maar dan heb je ook vrienden voor het leven. Respect, daar gaat het om, zo leren we ook van de rapmuziek die tijdens Don ons via de achtergrond nog wat nuttige boodschappen verschaft. Desnoods moet je wat rake klappen uitdelen.
Deze schets schreeuwt natuurlijk om nuancering, maar het lijkt in een notendop de van-dik-hout-zaagt-men-planken-visie van regisseur en scenarist Arend Steenbergen. Hij oogstte eerder nog lof met zijn schrijven voor de film Zwarte Zwanen en de korte film Twee Dromen, waarvoor hij tijdens het Nederlands Film Festival de prijs van de stad Utrecht ontving. Voor Don nam hij deel aan een nieuw project dat door het Filmfonds in het leven is geroepen: Cinema Junior moet een ander soort jeugdfilm bieden, een die dichter bij de belevingswereld van kinderen staat. Don, dat pesten op school als belangrijk thema aansnijdt, mocht niet te braaf worden en streven naar realisme. Qua acteren en het nabootsten van harde straattaal is dat gelukt (beschermende ouders opgelet). Maar je kan ernstig in twijfel trekken of de film wel de juiste gedachten overbrengt.
Een merkwaardige plothole, die we ongetwijfeld halverwege de film geacht worden te vergeten, is de reden waarom de titelheld (of antiheld als je wilt) überhaupt op deze school is terechtgekomen. Don Kerbosch is een blonde dagdromer met sproetjes die is weggestuurd van een witte kakschool en nu met gebogen hoofd de eerste les in een nieuwe omgeving binnenstapt. Het gaat natuurlijk om het contrast met zijn klasgenoten die zijn opgegroeid in een andere buurt en andere omgangsvormen kennen. En het dient natuurlijk als doel dat we medelijden hebben met Kerbosch, die al direct de wind van voren krijgt. Tussen het aanvankelijk onsympathieke gespuis zitten slechts twee uitzonderingen: het Joegoslavische vluchtelingetje Milos en de bijdehante Anna met wie hij een flirt beleeft. Maar ook zij hebben hun eigenaardigheden. Milos is namelijk een pathologische leugenaar en Anna is ook wel gecharmeerd van aanvoerder Henry (fraai gespeeld door Samir Veen uit Bluebird) die denkt de klas onder zijn duim te hebben.
De flitsende cameravoering en dito montage hebben een aantrekkingskracht, maar de stereotypering doet Don de das om. Tot slot moet het jochie nog dienen als voorbeeldfunctie. Hij kent namelijk geen angst en bijt kordaat van zich af. Dat hij uitstekend kan voetballen komt helemaal goed uit, want daar kun je dat respect altijd goed mee afdwingen. Geen troost voor outsiders die niet beschikken over deze kwaliteit.
