Regisseur en schrijver M. Night Shyamalan vestigde begin deze eeuw snel zijn naam met films als The Sixth Sense en Unbreakable. Binnengehaald als de nieuwe Spielberg werd er reikhalzend naar de nieuwe Shyamalan uitgekeken. Hij leek zelf ook in die hype te gaan geloven, afgaand op de documentaire The Man Who Heard Voices, waarin hij zichzelf op schaamteloze wijze mystificeerde. Ook is er al veel gezegd en geschreven over de manier waarop hij brak met Disney, omdat zij hem niet zijn zin wilden geven. Shyamalan ging daarom zijn eigen weg en had met Lady in the Water zijn eerste flop te pakken. Ook de kwaliteit van zijn volgende films liep hard achteruit en Shyamalan werd het mikpunt van spot. After Earth is de eerste film die hij niet zelf geschreven heeft.
After Earth is gebaseerd op een verhaal van Will Smith, die samen met zijn vrouw Jada ook de productie voor zijn rekening nam. Aangezien Smith een fervent scientology-aanhanger is, is de vergelijking met Battlefield Earth snel gemaakt. Smith trapt echter niet in dezelfde valkuil als John Travolta. De scientology-invloeden zijn zeker aanwezig, maar zullen waarschijnlijk alleen kijkers die bekend zijn met de kerk opvallen. De grootste zonde van After Earth is dan ook dat het meer een nepotismeproject van de familie Smith lijkt te zijn. Jaden is namelijk de echte ster van de film, ook al doet zijn plaats op de poster anders vermoeden. Na de amper verstaanbare openingsmonoloog wordt echter meteen duidelijk dat hij de film niet in zijn eentje kan dragen. Hij kan nog een hoop leren van zijn vader, die zelfs aan zijn stoel gekluisterd de aandacht weet vast te houden.
Na de rommelige opening, waarin met kromme dialogen en onzinnig sciencefictionjargon het knullige drama wordt opgezet, krijgt het verhaal meer richting wanneer vader en zoon op aarde neerstorten. Met zijn vader zwaargewond is het aan Kitai om het reddingsbaken, zon honderd kilometer verderop, te activeren. Via radio- en cameraverbinding begeleidt Cypher zijn zoon op zijn tocht, en zo worden de nodige geschillen uitgevochten. Vooral als de radioverbinding uitvalt, en Cypher alleen nog maar kan toekijken, is dat een goede metafoor voor hoe een ouder erop moet vertrouwen dat zijn kind zichzelf kan redden in de grote boze wereld.
Boos is deze wereld zeker. In After Earth heeft de mensheid de aarde duizend jaar geleden verlaten en het dierenrijk is in die afwezigheid flink geëvolueerd. Dat heeft ons een paar treden lager op de voedselketen gezet, en op zijn toch moet Kitai dan ook diverse monsters het hoofd bieden. De actiescènes houden de vaart er in, al zijn ze wel wat tam, en verstoken van elk gevoel van gevaar. Dit komt voornamelijk omdat de monsters net iets te duidelijk van de harde schijf af komen. Shyamalan laat hier wel zien het filmen nog niet verleerd te zijn. Hij brengt de actie, met name het eindgevecht bovenop een vulkaan, en de vele fotogenieke locaties, mooi in beeld.
Desondanks zal dit familie-uitje van de familie Smith amper opvallen tussen alle grote films deze zomer. Daarvoor is het drama te vlak en de actie niet spectaculair genoeg. Ook heeft het geheel door de matige effecten en vormgeving een goedkope uitstraling. Een Battlefield Earth voor de familie Smith is After Earth niet geworden, maar het is ook niet de opsteker voor de carrière van Jaden Smith die het had moeten zijn. Ook betekent deze film niet de terugkeer van Shyamalan. Net als de planeet uit de titel is het betreden op eigen risico.
