Doctor Zhivago is een van de vele mooie films die David Lean afleverde. Waar hij begon met prachtige kleine films als Brief Encounter, zo groots pakte hij later in zijn carrière uit met epische films als Lawrence of Arabia. Tot die laatste categorie behoort ook Doctor Zhivago, die in een digitaal gerestaureerde versie nu opnieuw wordt uitgebracht in de bioscoop.
Het verhaal volgt Yuri Zhivago die na een moeilijk leven als wees uitgroeit tot een dromerige dokter in de jaren voorafgaand aan de revolutie in Rusland. Hij trouwt met zijn jeugdvriendin Tonya, maar ontmoet per toeval de beeldschone Lara. Zij wordt seksueel misbruikt door een vooraanstaande politicus, maar wil trouwen met een jonge revolutionair. Enfin, de Eerste Wereldoorlog breekt uit en Zhivago werkt aan het front om de gewonden te behandelen. Lara werkt bij dezelfde post als verpleegster en de vonk slaat over. Na de oorlog gaan beiden weer naar hun partners en lijkt hun romance over. Maar toeval brengt de twee weer opnieuw samen. Ditmaal is het de Revolutie die roet in het eten gooit.
Zoals we van Leans grote werken gewend zijn, is ook Doctor Zhivago met een speelduur van een dikke drie uur een hele zit. De film blijft echter boeien, met name dankzij de weelderige cinematografie van Freddie Young. De landschappen zijn werkelijk betoverend in beeld gebracht, waarbij elk seizoen nog mooier is gefilmd dan het voorgaande. Maar voor een film met de legendarische status die deze heeft, schieten het scenario en de vertolkingen van de hoofdpersonen eigenlijk tekort. In de drie uur wordt een onmogelijke hoeveelheid historische gebeurtenissen gepropt, waardoor het nogal warrig overkomt. Een beetje achtergrondinformatie om alles te volgen, is dus een vereiste. Ook de hoofdrollen komen niet helemaal uit de verf. Ja, Omar Sharif is ontzettend knap als de dichtende dokter, en Julie Christie is een schitterende verschijning, maar ze blijven qua uitwerking eigenlijk best oppervlakkig. Dat is jammer, want hierdoor heeft hun romantische relatie minder impact en voel je niet echt mee met de dokters conflicterende emoties tussen zijn vrouw en minnares. Iets meer karakterontwikkeling had ervoor kunnen zorgen dat de film een grotere emotionele impact had gemaakt op de kijker.
Toch is en blijft Doctor Zhivago natuurlijk een klassieker met een status waar maar weinig films aan kunnen tippen. De sets, de beelden, de mooie acteurs en de fantastische muziek van Maurice Jarre spreken nog steeds net zo tot de verbeelding als ten tijde van de release in 1965. Hoewel de film door het grote publiek misschien wordt gezien als Leans meesterwerk, is dat niet het geval. Bridge on the River Kwai en Lawrence of Arabia zijn epische films vol historie, die gestroomlijnder in elkaar steken met beter uitgewerkte personages. En voor een meeslepend liefdesdrama kun je beter Brief Encounter nog eens uit de kast pakken. Dat betekent niet dat de film niet de moeite waard is. Integendeel, het is en blijft een film die je gezien moet hebben en waarvan je meerdere keren kunt genieten. Hij stimuleert qua beeld misschien meer dan qua inhoud, maar het visuele van Lean is zo adembenemend dat dat geen enkel bezwaar is. Ook bij de zoveelste keer niet.
