Regie: Lila Neugebauer | Scenario: Luke Goebel, Ottessa Moshfegh, Elizabeth Sanders | Cast: Jennifer Lawrence (Lyndsey), Brian Tyree Henry (James), Linda Emond (Gloria), Stephen McKinley Henderson (Dr. Lucas), e.a. | Speelduur: 92 minuten | Jaar: 2022

Drama is een genre waarbij je niet snel denkt aan clichés, maar ze zijn er wel degelijk. Langzaam inzoomen terwijl iemand een integere monoloog houdt, met gestreste blik onder de douche staan, uit het raam staren, vingers die over voorwerpen strelen, en ga zo maar door. Ze worden nog steeds in overvloed gebruikt. Als ze werken is het prima, maar niet bij onhandig gebruik om het drama te ondersteunen. Gelukkig zijn er ook films die ze weten te vermijden, zoals het verfrissende Causeway.

Terwijl het Amerikaanse leger nog in Afghanistan zit, komt militair Lyndsey daarvan thuis omdat ze lichamelijk en mentaal letsel heeft opgelopen. Voor haar revalidatie keert ze terug naar haar ouderlijk huis zodat ze weer zo snel mogelijk het leger in kan, maar het herstel gaat trager dan gehoopt. In de tussentijd raakt ze bevriend met een automonteur in wie ze haar eigen trauma herkent, maar de beste man blijkt een betere spiegel dan ze had verwacht.

Lyndsey is met afstand het hoofdpersonage van de film; volgens mij is er geen enkele scène waar zij niet in zit. Vooral in een drama is dat een zware last voor een acteur, aangezien de film staat of valt met zijn of haar optreden. Maar Jennifer Lawrence kwijt zich goed van haar taak. De rol vereist een milde storm achter een apathische blik en die brengt ze overtuigend.

Lyndsey heeft namelijk een hersenbloeding gehad en kan daardoor in het begin amper mentaal en motorisch functioneren. Laten zien dat je niet meer normaal kan lopen en praten is vrij makkelijk. Laten zien dat je beleefd blijft maar van binnen ongeduldig en pissig bent is een ander verhaal. Dankzij Lawrence voel je de frustratie en het ongeduld van Lyndsey.

En je maakt je soms zorgen. Lyndsey is zelfverzekerd genoeg om mooi weer te spelen, terwijl je ziet dat er onderhuids nog een hoop angst is. Elk moment kan ze struikelen of iets laten vallen, waarbij iedereen - vooral zijzelf - ziet dat ze nog niet klaar is om terug naar het front te gaan. Of beter gezegd: ontsnappen aan wat er speelt in haar eigen kring.

Het drama is niet mild, maar ook weer niet al te zwaarmoedig. Zodra Lyndsey voorzichtig reikt naar een vriendschap met de automonteur, wordt een deel van de film gevuld met gesprekken tussen het tweetal. Het ene moment bespreken ze elkaars trauma, het ander moment is het lachen om elkaars emotionele littekens.

Daarin zit ook de voortgang van het verhaal, want terwijl de twee nieuwe maatjes elkaar beter leren kennen wordt ook duidelijk dat ze beiden wat zaken te verwerken hebben. Vooral Lyndsey, want die wil iets te graag weer haar biezen pakken. Ze is blind voor de toenadering die mensen in haar omgeving bieden.

Ondanks dat het drama kalm en integer is, verveelt het geen moment. Regisseur Lila Neugebauer blijft uit de buurt van dramaclichés. De camera blijft vaak op enige afstand en geeft ruimte aan de acteurs. Scènes bestaan meestal uit het Lyndsey in gesprek met een ander personage, waar vaart in zit door normale gesprekken te voeren zonder dramatische pauzes.

Er had alleen iets meer lef in mogen zitten, op zijn minst een scène waarin het vuurwerk is. Lyndsey wordt uiteindelijk gedwongen de motivatie achter haar keuze om weer te vertrekken onder ogen te zien, maar dit gebeurt vrij beleefd. Ze heeft geen grote schok nodig om zelfinzicht te krijgen en ze accepteert die pijn zonder zich af te zetten. In het echte leven zou het ideaal zijn als mensen op die manier met hun problemen omgaan, maar in film mag het iets meer wrijven.

Causeway is een kalme doch boeiende dramafilm die niet voelt als een anker om je enkel. Lyndseys fysieke en mentale belemmeringen zijn niet waar het verhaal om draait, maar de reden waarom ze terug naar huis moet om daar haar kleine demonen te overwinnen. Beter iets lager mikken en slagen dan te hoog en falen.

Causeway is te zien bij Apple TV+.