Regie: Chris Smith | Scenario: Jon Karmen | Cast: Matthew Modine (Rick Singer), Cullen Arbaugh (jonge Rick), Sarah Chaney (Hoofdagent IRS), Graham Outerbridge (Mark Riddell), Kristen O'Meara (Michelle Janavs), Wallace Langham (Gordon Caplan), Randy Hernandez (Augustin Huneeus) John Vandemoer (zichzelf), Rick Singer (zichzelf), e.a. | Speelduur: 99 minuten | Jaar: 2021

Weet iedereen nog dat tv-sterren Felicity Huffman (Desperate Housewives) en Lori Loughlin (Full House) in 2019 eventjes de bak in vlogen, omdat ze hun kinderen door middel van omkoping een prestigieuze universiteit in probeerden te lozen? Een bemiddelaar genaamd Rick Singer verrijkte zich door aanvragen te manipuleren. Het zag eruit alsof deze tieners aan sporten als waterpolo of roeien deden. En als ze dan, eenmaal binnen op hun Ivy League-universiteit, nooit kwamen opdagen voor een training? Geen probleem. Hoe dit schandaal aan het licht kwam zien we in Operation Varsity Blues: The College Admissions Scandal.

Documentairemaker Chris Smith is goed voor Netflix, en Netflix is goed voor hem. Na zijn eerste kraker - het humoristische en warme American Movie, over een extreme B-horrorfilmproductie - had hij slechts sporadisch nog succes. Maar voor de streamingdienst maakte hij in korte tijd meerdere hits. Denk aan Jim & Andy: The Great Beyond over Jim Carrey die doorslaat als method-acteur, en faalfestivalverslag Fyre. Ook had hij een vinger in de pap bij Tiger King, dé rage van de eerste lockdown. Voor zijn nieuwste film mengt hij ook wat dramatisering door zijn documentaire heen.

Om Singer te ontmaskeren, luisterden de FBI en de Amerikaanse belastingdienst IRS namelijk heel wat telefoongesprekken af. Maar zonder beelden is dat natuurlijk niet zo aantrekkelijk voor een film. En alleen maar wat pratende hoofden is ook zo suf. Regisseur Smith laat daarom acteurs de transcripten naspelen. Full Metal Jacket-veteraan Matthew Modine vult de rol in van hoofdpersoon Singer, terwijl hij aan de telefoon allerlei advocaten, zakenlui en beroemdheden verzekert dat hun nazaat op de beste leerinstituten van het land zullen komen.

Aanvragen worden vervolgens vervalst, testscores gemanipuleerd. En geld belandt in de zakken van Singer, sportcoaches op universiteiten en soms van de academie zelf. We krijgen te zien hoe de vervalser begon, een uitgebreide klantenkring opbouwde en uiteindelijk tegen de lamp liep. Het naspelen van de telefoongesprekken heeft wel een klein nadeel voor de vertelling: hij is niet al vanaf het begin van zijn zwendel afgeluisterd. Het maakt weliswaar het brede scala van zijn praktijken zichtbaar, maar een deel van de docu wordt meer een opsomming dan een narratief. En dat deel lijkt wat structuurloos. Pratende hoofden moeten hier dus alsnog het zware tilwerk verrichten.

De dramatisering komt pas echt tot zijn recht wanneer het onderzoek naar Singer een belangrijke rol gaat spelen in de tweede helft van de vertelling. En ook worden hier de tussenliggende interviews ineens wat leuker, vooral op plekken waar de ondervraagden de berichtgeving van de media en zelfs elkaars uitspraken een beetje doorprikken.

Het beste aan Operation Varsity Blues: The College Admissions Scandal is de slotsom. Er worden nogal wat stevige conclusies getrokken over wat de implicaties zijn van het schandaal, zowel hoe het heeft kunnen gebeuren als wat de resultaten zijn van de ontmaskering. Maar mocht dat je minder kunnen schelen, dan kan het ook genoeg vermaak opleveren om achterover te leunen en wat omhooggevallen rijkelui op hun bek te zien gaan. En hoe!

Operation Varsity Blues: The College Admissions Scandal is te zien bij Netflix.