![Da 5 Bloods [Netflix]](https://cdn.filmtotaal.nl/images/original/9zn5f72md0ts_hero.jpg)
Spike Lee komt met zijn antwoord op bekende Vietnam-oorlogsfilms zoals Platoon, Full Metal Jacket, Apocalypse Now en The Deer Hunter. Zoals het de regisseur betaamt gaat hij op zoek naar de Afro-Amerikaanse ervaring van de Vietnamoorlog. De uitkomst is een uiterst subversieve film die het genre flink overhoop gooit. Tegelijkertijd slaagt Spike Lee erin om de onderbelichte geschiedenis van de vele jonge donkere mannen die in meerdere oorlogen voor Amerika vochten te belichten. Da 5 Bloods is dan ook een sterke aanklacht tegen het imperialisme, kapitalisme en institutioneel racisme van de Verenigde Staten.
Aan het einde van zijn vorige film, BlacKkKlansman, trok Spike Lee met zijn bizarre historische vertelling een emotionele parallel met het Verenigde Staten van het heden. In Da 5 Bloods doet Spike Lee het tegenovergestelde; de film speelt zich af in het heden, maar grijpt terug op verschillende figuren en gebeurtenissen uit het gecompliceerde verleden van de Verenigde Staten. In Da 5 Bloods keren vier Afro-Amerikaanse veteranen terug naar Vietnam om het stoffelijk overschot van Norman op te halen, de leider van de hechte groep soldaten destijds. Al snel blijkt dat de vier heren nog een ander motief hebben om de jungle van Vietnam te bezoeken. Tijdens de oorlog vonden ze een kist met goudstaven, die ze in het oerwoud begroeven. Het vooruitzicht van de rijkdommen dreigt de groep steeds meer uit elkaar te drijven.
Da 5 Bloods is een wilde tocht door de jungle. Spike Lee experimenteert er vol overgave lustig op los. Zo verandert de beeldverhouding meerdere keren tijdens de film. Steeds weer zorgt dit voor een andere esthetische ervaring. De ratio verandert voor het eerst bij een flashback, die met een oude camera is geschoten. Het leuke aan deze flashbacks is dat de acteurs hun jongere zelf spelen, maar dat er geen gebruik wordt gemaakt van Scorsese-achtige verjongingseffecten. Het werkt wonderwel omdat de herinnering van de mannen aan de in de flashbacks nog steeds jonge Norman hier het belangrijkste zijn. Meerdere keren wordt teruggegrepen op archiefbeelden van speeches van Martin Luther King, Muhammad Ali en Malcolm X. Telkens als een historisch figuur ter sprake komt, wordt deze uitgelicht met een foto. Ook komen beelden voorbij van de vele gruwelen die de Amerikanen in Vietnam pleegden. Al deze experimenten zorgen voor een totaal unieke beleving.
Verwacht van Da 5 Bloods vooral geen epische Apocalypse Now-achtige vertelling van de oorlog. De film bevat geweldig uitgewerkte actiescènes, maar daar lijkt hij zichzelf juist af en toe kwijt te raken. Het plot leunt richting het einde teveel op de actie-elementen, waardoor het verhaal steeds krankzinnigere vormen aanneemt. Daar is gelukkig makkelijk overheen te komen, want de kracht zit vooral in de diepte die de film zoekt en het geweldige acteerwerk van de mannen op leeftijd. Met name Delroy Lindo is ronduit geweldig als de Trump-stemmende, door oorlogstrauma's en schuldgevoelens geteisterde Paul. Een van de hoogtepunten is Paul door de jungle zien te trekken met een MAGA-pet, terwijl hij zich steeds meer verliest in paranoia en waanbeelden.
Te midden van alle geordende chaos en geweldige humor zit een belangrijke boodschap. Spike Lee wil duidelijk maken hoeveel jonge Afro-Amerikaanse mannen voor de Verenigde Staten hebben gevochten. Tegelijkertijd schuwt de regisseur ook niet om de trauma's van de Vietnamese bevolking bloot te leggen. Het trauma dat zowel de jonge soldaten als de lokale bevolking hebben ondervonden tekent hun leven tot op de dag van vandaag. Daarmee is het een bijzonder goed uitgewerkte aanklacht tegen de Amerikaanse staat. Los van zijn politieke boodschap is Da 5 Bloods ook gewoon een goede film vol humor, fantastische cinematografie en spannende actiescènes. De films van Spike Lee kun je echter zelden los zien van zijn politieke agenda en dat is ook de kracht van zijn cinema. Da 5 Bloods is dan ook een belangrijke film die een andere kijk biedt op de Vietnamoorlog. Of zoals personage Paul het verwoordt: "we hebben in een immorele oorlog gevochten die niet de onze was, voor rechten die we niet hadden."
Da 5 Bloods is vanaf 12 juni te zien op Netflix.
