Weerloos en onschuldig zijn ze allang niet meer, die vrouwen in korsetten. Dit jaar bewezen de kostuumdrama's Lady Macbeth en My Cousin Rachel dat vrouwen net zo goed als mannen assertief, seksueel ontwikkeld en wraakzuchtig kunnen zijn. Nu kan ook The Beguiled van Sofia Coppola aan dat rijtje films worden toegevoegd, een kostuumthriller die overloopt van het oestrogeen.
The Beguiled is gebaseerd op de gelijknamige roman van Thomas Cullinan. In 1971 werd het boek al eens bewerkt tot een film door Don Siegel, met niemand minder dan Clint Eastwood in de hoofdrol. Eastwood speelde een gewonde Unie-soldaat die tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog zijn toevlucht moest zoeken tot een meisjeskostschool, gelegen in de zuidelijke staat Virginia. Omdat dit gebied in handen was van de vijandige Confederatie, kon hij zich maar beter niet buiten de muren van het landgoed vertonen.
In grote lijnen volgt Sofia Coppola het verhaal van de originele film, maar het is geen slaafse herhalingsoefening geworden. Op geheel eigen wijze heeft Coppola haar persoonlijke fascinaties voor thema's als vervreemding en de werking van groepsdynamiek in het scenario weten te verwerken. Qua thematiek vertoont The Beguiled dan ook veel verwantschap met films die door Coppola zelf geregisseerd zijn, zoals The Virgin Suicides en Marie Antoinette. Haar kostuumthriller is heel duidelijk geschreven en geregisseerd vanuit een vrouwelijk perspectief, waardoor weer nieuwe spanningsvelden ontstaan. Naast de constante dreiging van de oorlog, laait er een seksuele spanning op en tekent zich ondertussen ook een venijnig generatieconflict af.
Heerlijk, zoals Coppola zowel lust als afgunst lange tijd onderhuids laat broeien. Exemplarisch is de hilarische appeltaartscène waarin de dames elkaar om beurten proberen af te troeven, in de hoop hun charmante tafelgenoot te imponeren. Op zulke momenten valt ook de terughoudende regie op. Door gebruik te maken van een statische cameravoering en een minimum aan muziek, komt alle aandacht automatisch te liggen bij het sterke acteursensemble. Vooral actrice Nicole Kidman is ijzersterk als Miss Martha, maar ook de acteerprestaties van Kirsten Dunst en Elle Fanning mogen er zijn.
De casting van Colin Farrell als korporaal John McBurney is eveneens een schot in de roos. Hij weet zowel een beschaafd heerschap als een grofgebekte bullebak in zijn personage te verenigen, wat soms niet altijd correspondeert met de manier waarop hij eruitziet. De ene keer zit hij onder een vuile laag modder en bloed, de andere keer verschijnt hij weer keurig in pak en met gekamde haren. Zelfs zijn accent wordt terloops nog van een verklaring voorzien: hij is oorspronkelijk een immigrant uit Ierland die zich voor driehonderd dollar heeft aangesloten bij het leger.
Het zijn dit soort details die het verhaal van zijn context voorzien, maar The Beguiled is geenszins een oorlogsfilm. De Amerikaanse Burgeroorlog is hier puur een mannenaangelegenheid en staat mijlenver af van de belevingswereld van de vrouwen. Letterlijk, want het strijdgewoel is helemaal naar de achtergrond gedrukt, ergens ver voorbij de horizon. Alleen het geluid van de bulderende kanonnen is constant te horen. Voor de rest moet de kijker het doen met Sofia Coppola's persoonlijke visie op de oorlog: mannen dragen alle strijd en ellende met zichzelf mee en vormen in die hoedanigheid een bedreiging voor de dagelijkse gang van zaken. Waar of niet waar, het is een intrigerend uitgangspunt.
Daarnaast moet gezegd worden dat de locatie je regelmatig in een hoekje weet te drijven. Het statige landhuis, dat omgeven is door treurwilgen en dikke mistflarden, voelt aan als een gevangenis en maakt de komst van een vreemdeling extra benauwend. Om die claustrofobische sfeer kracht bij te zetten, heeft Sofia Coppola de keuze gemaakt om haar film op een ouderwets beeldformaat te schieten (waardoor zwarte balken ontstaan aan de zijkanten van het scherm). Het is een effectief trucje, dat filmmakers tegenwoordig niet zo heel vaak meer toepassen. Regisseuse Kelly Reichardt deed zoiets enkele jaren geleden met haar feministische western Meek's Cutoff. Toevallig, want ook in die film is de achterdocht jegens mannen groot, en weet het vrouwelijke hoofdpersonage zich (gehuld in een vuile jurk) uitstekend tegen de testosteronbonken te verweren.
