Op papier zijn de eerste minuten van Shame slechts een klein radertje in het geheel, maar op film zijn ze groots en meeslepend. De dagelijkse routine van Brandon wordt haast een klassieke tragedie door de prachtige soundtrack en het elegante camerawerk. Direct is de kijker meegesleurd in het pijnlijke en ellendige bestaan van de hoofdpersoon.
De succesvolle yup kan maar aan één ding denken. Zijn hele New Yorkse leven lijkt te draaien om seks. Het heeft niets te maken met genot, het is iets dwangmatigs geworden. Hij laat hoertjes langskomen en pikt willekeurige vrouwen op in clubs, maar als er liefde of gevoel bij komt kijken, lukt het niet meer. Dat obsessieve leven weet hij nog redelijk overeind te houden, maar het begint te wankelen als zijn zus Sissy (sterk spel van Carey Mulligan) opeens op de stoep staat.
Frustraties bouwen steeds verder op naarmate zij langer blijft plakken. Brandon heeft minder privacy dan hij zou willen en ziet zo de controle over zijn verslaving door zijn vingers glippen. Maar langzaam wordt duidelijk dat zijn geïsoleerde leven ook andere problemen camoufleerde, die vroeg of laat aan het licht moeten komen. Nu broer en zus weer bij elkaar zijn, worden ze allebei herinnerd aan hun verleden.
Het enige wat we daar als kijker over te weten komen, is dat ze ooit vanuit Ierland naar de Verenigde Staten zijn verhuisd. Misschien om een nieuwe start te kunnen maken in de Big Apple. Dat schemert in ieder geval door in de tekst van Sinatras New York, New York, waar Sissy een gevoelige versie van zingt in een langgerekte, sfeervolle scène. Shame gaat dus ook over meer dan seksverslaving.
Maar echte oplossingen of antwoorden blijven achterwege. Regisseur Steve McQueen toont geen interesse in het uitleggen van traumas, maar laat zien wat voor pijnen er schuil kunnen gaan achter een leven dat voor buitenstaanders gelukkig en succesvol lijkt. Het levert een ijzersterk en doorvoeld drama op, fraai gefilmd en overspoeld door een melancholische sfeer. Het is leed dat op momenten zelfs benauwend wordt.
In één van de sterkste scènes van de film zien we Brandon na een ruzie afglijden in nachtelijk New York. Als een junk die zijn shot nodig heeft, struint hij door steegjes, donkere kroegen en seksclubs om zijn behoeftes te vervullen. Een dieptriest beeld, dat nog verder wordt versterkt als hij eenmaal zijn slag heeft geslagen. Alleen zijn getergde gezicht is in beeld als hij met twee vrouwen het bed is ingedoken. Alle plezier is weg. Hij kijkt gekweld, uitgeput, gepijnigd. Het is fantastisch spel van Michael Fassbender, die voor zijn rol bekroond werd in Venetië en er een Golden Globe- en BAFTA-nominatie voor ontving.
Net als in McQueens meesterlijke debuutfilm Hunger, over Ierse hongerstaker Bobby Sands (eveneens een hoofdrol voor Fassbender), ondergaat de hoofdpersoon in Shame een lange, uitzichtloze martelgang die hij zelf in stand houdt. Het is dus wederom geen gemakkelijke kost, maar toch mag deze film toegankelijker worden genoemd dan zijn voorganger. Ondanks het zware thema is hij minder compromisloos. Het tempo ligt iets hoger en er wordt meer gebruik gemaakt van muziek. Maar kijkers moeten zich geen illusies maken, want Shame is vooral een confronterend en keihard drama over vereenzaming en controleverlies.
