Inmiddels draaien de denktanks in Hollywood op volle toeren om zoveel mogelijk nieuwe filmuniversums te produceren, toch bleef de oudste lang onaangeroerd. Universal Monsters was er in de jaren twintig vroeg bij met een soort gedeelde filmwereld tussen bijvoorbeeld Dracula, Frankenstein, The Mummy en The Invisible Man. In 2014 leek Dracula Untold eventjes in te zetten op een reboot, maar deze werd na een dramatische ontvangst al gauw aan de kant geschoven. Alex Kurtzman en de rest van Universals denktank proberen het nu opnieuw onder de titel Dark Universe en wisten met de aanstelling van Tom Cruise weer wat hoop te genereren. Helaas demonstreert The Mummy wederom dat een 'cinematic universe' niet gehaast kan worden.
Het kernprobleem is het maar al te graag willen afvinken van alle hokjes. De proloog alleen al introduceert een kruisvaarderslegende, een Shield-achtige beweging die in hedendaags Londen een tombe veiligstelt en een flashback naar prinses Ahmanet in Egypte. Nadat de titelkaart langszoeft komt de film eindelijk op stoom met... een vierde introductie. Dit keer betreft het Nick Morton die nog een andere tombe vindt. De vierdubbele filmopening wisselt in hoog tempo af tussen mysterie, realisme, een serieus achtergrondverhaal en een ietwat lollige hoofdpersoon, wat resulteert in een totaal gebrek aan focus.
Kurtzman combineert horror met avontuur, maar hij lijkt in zijn regiewerk niet te kunnen kiezen, waardoor beide moeten vechten voor de aandacht. De angstaanjagende fratsen van het titulaire stukje antiek komen daardoor niet goed tot hun recht. De prachtige Sofia Boutella zet een unieke Mummy neer, maar haar scènes passen niet bij de geforceerde lollige momenten. Bijvoorbeeld als Morton en Vail door een Irakees dorpje rennen in een zee van explosies en kogels nadat ze per ongeluk een luchtaanval inroepen. Enerzijds hebben we te maken met donkere 3D-scènes, gevuld met monsters en jumpscares, waarbij Kurtzman het nooit kan laten om in de onscherpe achtergrond een onheilspellende beweging op te nemen. Anderzijds krijgen we weer te maken met laagdrempelige meligheid en personages die elkaar per ongeluk neerknallen. Er zijn voorbeelden te over van films met soortgelijke genreblends waar het een mooi contrast vormt. In de handen van Kurtzman zorgt het echter voor een schizofreen filmstijltje dat voortdurend verandert van toon. Ironisch genoeg is de film ook doorspekt met thema's rondom schizofrenie, maar het blijft allemaal te arbitrair om het regiewerk ermee te redden.
Een verhaal rondom de Mummy valt of staat tevens met een ongrijpbare en naargeestige sfeer. Dit wordt niet alleen gesaboteerd door de filmstijl, ook de scenaristen leveren hier flink op in. Het liefdesaspect van het monster is compleet weggelaten en ingeruild voor een voorspelbare romance tussen Morton en zijn scharrel. De motivatie van het monster is daardoor opeens vaag, inwisselbaar en volledig afhankelijk van de McGuffin van de week. Tussen dit flinterdunne verhaal door krijgen we ook de verplichte introductie tot Dr. Jekyll en een opzetje naar een Dark Universe. Op zichzelf geen schande, maar dankzij een realistische insteek voor zijn thuisbasis en de supernatuurlijke wezens die bestudeerd worden, verdwijnt het laatste beetje mysterie. Bovenal komt het over als een geforceerd element dat de focus nog verder vertroebelt.
Uiteindelijk blijkt The Mummy een zeer middelmatige blockbuster. Aan de renkunsten van Tom Cruise ligt het niet, ook niet aan bombastische momenten zoals mensen die rondvliegen in een neerstortend vliegtuig of Ahmanet die al het glaswerk van Londen gebruikt voor een superzandstorm. De monsters zijn echter zelden ijzingwekkend, de helden hebben geen fantastisch gevoel voor humor en het script schenkt bijna evenveel aandacht aan Dr. Jekyll als aan Ahmanet. De climax van de film gaat bovendien een paar stappen te ver en perst de naargeestigheid in een soort kant-en-klare superheldenbakvorm waar we straks weer mee verder kunnen. Daarmee voelt The Mummy eerder aan als Dark Universe: Episode 1, een schizofrene superhelden-horror-avonturenfilm die te graag iedereen wil bekoren.
